گفتاردرمانی در عقب ماندگی ذهنی در تهرانسر از جمله حیطه های مداخلات گفتار درمانی در کودکان می باشد. عقب ماندگی ذهنی به معنای بهره هوشی و یا عملکرد ذهنی پایین تر از حد طبیعی جامعه می باشد. این کودکان ممکن است در مهارت های ادراکی، مهارت های ارتباطی و مهارت های کاربردی مشکل داشته و نیازمند مداخلات گفتاردرمانی باشند. در ادامه بیشتر به این زمینه خواهیم پرداخت.
تعریف عقب ماندگی ذهنی
عقب ماندگی ذهنی با عملکرد ذهنی پایین تر از حد متوسط و غالبا تاخیر رشدی نسبت به همسالان کودک، مشخص می شود. در شرایط بالینی، فردی که IQ یا نمره ی هوشی پایین تر از ۷۰ و یکسری علائم دیگر داشته باشد به عنوان اختلال عقب ماندگی ذهنی تشخیص داده می شود. افراد دارای عقب ماندگی ذهنی به دلیل داشتن تاخیر در اکثر جنبه های رشدی به خدمات گفتاردرمانی و کاردرمانی نیاز دارند.گفتاردرمانی در عقب ماندگی ذهنی بسیار کمک کننده است
علائم عقب ماندگی ذهنی خفیف
عقب ماندگی ذهنی دو معیار تشخیصی اصلی دارد. اولین معیار، توانایی ذهنی محدود است که با نمره ی IQ اندازه گیری می شود. توانایی بسیار محدود ذهن باعث ایجاد مشکلات فراوانی می شود. اولین مشکل در افراد کم توان ذهنی ، یادگیری سخت و دشوار، دومین مشکل، دشواری در تصمیم گیری عاقلانه و قضاوت های درست ، سومین مشکل، دشواری در حل مسائل و مشکلات و چهارمین، آسیب پذیرتر بودن این افراد نسبت به آزارهای دیگران است.
دومین معیار تشخیصی، فقدان عملکردهای انطباقی است. عملکردهای انطباقی مربوط به استقلال در مهارت هایی است که فرد بتواند وظایف خودش را به شیوه ای امن و با مسئولیت اجتماعی انجام دهد. در این جا سه دسته از مهارت ها وجود دارند؛
- مهارت های ادراکی: مهارت هایی که مربوط به زبان، خواندن و نوشتن، ریاضیات و زمان می شوند.
- مهارت های اجتماعی: این مهارت ها به ما کمک می کنند که با دیگران معاشرت کنیم.
- مهارت های کاربردی: مهارت هایی از قبیل مراقبت از خود، حفظ امنیت و سلامت و..
علائم عقب ماندگی ذهنی
- تاخیر در رشد؛ مواردی از قبیل نشستن، سینه خیز رفتن، ایستادن و گفتار و زبان
- حفظ رفتارهای دوران کودکی، احتمالا به صورت گفتار کودکانه دیده می شود.
- مشکل در درک سنت ها و قوانین اجتماعی مثل حفظ نوبت در مکالمه یا منتظر ماندن در صف
- نداشتن حس کنجکاوی یا علاقه نسبت به جهان اطراف خود
- مشکل در یادگیری اطلاعات جدید علی رغم تلاش و تکرار بسیار زیاد
- مشکل در یادگیری مهارت های جدید با وجود تمرینات فراوان
- مشکل در حل مسائل ساده و معمولی
- مشکل در به یادآوری وقایع، اتفاقات
- دشواری در مواجهه درست با درخواست های تحصیلی
- مشکلات رفتاری بسیار زیاد مثل تحریک پذیری بالا و تاب آوری و تحمل ضعیف
درمان عقب ماندگی ذهنی کودکان
افراد دارای عقب ماندگی ذهنی اغلب در پردازش و یادگیری اطلاعات جدید، پیروی از دستورات، درک و استفاده از زبان بیانی و نوشتاری (برای مثال ناتوانی در دنبال کردن مکالمات و برقرای ارتباط کلامی و انتقال افکار خود به دیگران)، درک جزئیات مطالب و تکمیل تکالیف مشکل دارند و گفتاردرمانی در عقب ماندگی ذهنی برای بهبود مهارت هایشان نیاز دارند. یک فرد دارای عقب ماندگی ذهنی و نقایص ارتباطی هم چنین ممکن است در درک مهارت های اجتماعی و ارتباطات غیر کلامی مثل بیانات چهره ای، حالات بدن یا آداب معاشرت مشکل داشته باشد. درمان عقب ماندگی ذهنی کاردرمانی ذهنی و گفتاردرمانی است. گفتاردرمانگر با طرح ریزی درست و بهره گیری از دانش و تجربه ی خود، به این افراد در حل این مشکلات کمک می کند.
گفتاردرمانی در عقب ماندگی ذهنی چگونه عمل می کند؟
زبان بیانی میتواند با مشارکت مداوم در مکالمات بهبود یابد. مثلاً در گفتاردرمانی در عقب ماندگی ذهنی از فرد خواسته می شود تا اهداف و عملکردهای خود را بیان کنند یا خلاصه ی کتاب را تعریف کند. با این روش دایره لغات فرد گسترش می یابد.
گفتار درمانی و زبان اجتماعی: مهارتهای زبان اجتماعی برای تطابق فرد در بافتار اجتماعی لازم است. این توانایی ها برای مشارکت فرد در جامعه و ارتباط با افراد لازم هستند و گاهی شامل استفاده از راههای ارتباطی مختلفی می شود.
گفتار افراد زمانی که با یک فرد آشنا صحبت میکنند متفاوت از زمانی است که با یک فرد غریبه صحبت میکنند و فرد متناسب با موقعیت شیوه گفتار خود را تغییر میدهد. گفتار درمانگر در گفتاردرمانی تاخیر زبانی میتواند مهارتهای زبان اجتماعی فرد را با کمک مدل رفتاری مناسب در بافتار اجتماعی خاص، بازی درمانی، نقش بازی کردن و آموزش به فرد بهبود بخشد تا فرد بهتر بتواند نقش خود را ایفا کند. این امر خیلی مهم است که فرد در تعاملات اجتماعی زندگی روزمره مشارکت داشته باشد.
گفتار درمانی عقب ماندگی ذهنی برای کودکانی که قادر به صحبت کردن نیستند
اگر کودک علائم ناتوانی در صحبت کردن را از خود نشان داد، ضروری است که گفتار درمانگر از شیوههای دیگری برای برقراری ارتباط استفاده کند. این روش ها متناسب با وضعیت فرد متفاوت است و گفتاردرمانگر بهترین روش ها را برای وضعیت فرد در گفتاردرمانی در عقب ماندگی ذهنی خلیج فارس در تهرانسر انتخاب میکند. معمولاً شامل استفاده از ژستها، زبان بدن، علائم بینایی یا اشیا(مانند کارتها و بردهای عکس دار)، کامپیوترها و ابزارهایی برای تایپ کردن پیامها، وسیله های خروجی صدا هستند. جلسات درمان در ابتدا بر روی پیشرفت پیام های ضروری تمرکز می کند مثلاً کودک چگونه نشان دهد که گرسنه است یا احساسات خود را چگونه نشان دهد. این کار گاهی ممکن است زمانبر باشد تا زمانی که مشخص شود که کودک با کدام روش مورد استفاده راحتتر است.
با پیشرفت درمان و افزایش مهارت های ارتباطی کودک، گفتار درمانگر برای افزایش توانایی کودک در مدیریت فعالیت های پیچیده و دستورالعمل های طولانی تر، با کودک کار می کند.
گفتاردرمانی در کودکان دارای سندرم داون
سلام بچه من حرف نمیزنه آیا عقب مانده ذهنی هست؟
با سلام
لزوما هر بچه ای که دیر صحبت میکنه دارای عقب ماندگی ذهنی نیست. بچه شما باید مورد ارزیابی قرار بگیرد تا اختلالش مشخص شود.