کودک در سن ۵ سالگی به دنبال کشف جهان پیرامون خود می باشد و در حال یادگیری مهارت های اجتماعی و شناختی است. به این صورت که به اطراف خود کنجکاو است و به دلیل پیشرفت در صحبت کردن دایما در حال سوال پرسیدن است. همچنین کودکان ۵ ساله به راحتی می توانند حس ترس، خوشحالی، هیجان، اضطراب و … را بازگو کنند. در روانشناسی کودک ۵ ساله ویژگی های رفتاری، شناختی و عاطفی کودک با بازی درمانی و … مورد بررسی قرار می گیرد و مشکلات رفتاری به وجود آمده مرحله به مرحله درمان می شود.
رشد روانی و اجتماعی کودک ۵ ساله
رشد روانی و اجتماعی کودک ۵ ساله شامل تعاملات اجتماعی، درک عواطف کودک و یادگیری درست همکاری با دیگران می شود. کودکان ۵ ساله علاقه زیادی به بازی های گروهی دارند که به رشد مهارت های اجتماعی آنها کمک می کند. بازی کردن در کنار مهارت های اجتماعی و عاطفی که به کودک می آموزد خلاقیت و هوش اجتماعی کودک را زیاد می کند. در ادامه روند رشد روانی و اجتماعی از نگاه روانشناسی کودک ۵ ساله را بیشتر بررسی می کنیم.
مهارت‌های اجتماعی در کودکان ۵ ساله
کودکان در این سن در حال رشد هستند و به سرعت در حال یادگیری مهارت های جدید می باشند. این کودکان به راحتی با همسالان خود ارتباط برقرار می کنند و دوست دارند در بازی های گروهی شرکت داده شوند.
با قرار گرفتن در یک گروه مثلا در بازی های گروهی، کلاس های آموزشی و … همکاری کردن، نوبت گرفتن و … را می آموزند و می توانند اختلافات دوستانه را حل کرده و با محیط های جدید خود را وفق دهند. نقش والدین و مربیان در آموزش مهارت های اجتماعی تشویق کردن کودک و توضیح کامل فعالیت ها است.
درک احساسات و ارتباطات احساسی در این سن
درک احساسات و ارتباطات احساسی نیز در سن ۵ سالگی اتفاق می افتد و احساساتی چون ترس، خوشحالی، ناراحتی و … را درک می کنند و حس خود را با حرف زدن انتقال می دهند. با درک احساسات، کودک ۵ ساله می تواند در روابط دوستانه خود موفق باشد و در محیط های اجتماعی بهتر عمل کند.
البته مدیریت احساس و شناخت واکنش دیگران بسیار مهم است زیرا به کودک کمک می کند رفتار مناسبی نسبت به احساس دیگران داشته باشد و این کار بر عهده والدین و مربیان است. پرسیدن احساسات کودک در مهد و گوش دادن به پاسخ او و همچنین انجام بازی های متفاوت و خواندن داستان با واکنش های متفاوت به درک احساسات کودک کمک می کند.
نقش بازی در تقویت هوش اجتماعی کودک
کودک ۵ ساله به بازی کردن علاقه زیادی دارد و برای تقویت هوش اجتماعی کودکان ۵ ساله بهترین گزینه است. بازی کردن به صورت گروهی کارآمدتر است و می توان بازی های تخیلی انجام داد. با بازی کردن به نوبت و قرار دادن او در نقش های مختلف می تواند به او در درک احساسات دیگران کمک کند.
این بازی های کودکانه در آینده او را به یک فرد با هوش اجتماعی بالا تبدیل می کند و ارتباط برقرار کردن در اجتماع را برای او آسان خواهد کرد. در روانشناسی کودک ۵ ساله بازی کردن در الویت قرار دارد و به راحتی می توان مهارت های اجتماعی را با بازی به کودک یاد داد.
رفتارهای متداول در کودکان ۵ ساله
پر حرفی، تخیل و تمایل به استقلال از ویژگی های کودکان ۵ ساله می باشد و به دنبال اکتشافات جدید هستند و لجبازی کردن در این دوران کاملا عادی می باشد. در ادامه بیشتر در مورد رفتارهای متداول در کودکان ۵ ساله می پردازیم.
پرحرفی و تخیل قوی در کودکان ۵ ساله
به دلیل سوالات زیادی که در ذهن این کودکان وجود دارد بسیار پرحرف می باشند و دائما درحال سوال پرسیدن هستند. آنها در مورد افکار خود حرف می زنند و به دنبال جلب توجه والدین و اطرافیان دیگر هستند. همیشه در حال داستان پردازی های تخیلی می باشند و همچنین بازی های تخیلی را دوست دارند. با بیان داستان های تخیلی هوش شناختی کودک تقویت می شود و والدین با تشویق کردن می توانند او را حمایت کنند تا در آینده روابط بهتری با دیگران داشته باشد.
مقاله روانشناسی پر حرفی کودکان در این مورد به شما توضیحات مفصلی داده است که می توانید مطالعه کنید.
تمایل به استقلال و خود مختاری
در کتاب های روانشناسی کودک ۵ ساله آمده است که این کودکان علاقه زیادی به مستقل بودن دارند که مهارت های فردی و اجتماعی کودک را توسعه می دهد. کودک دوست دارد رنگ لباسی که می پوشد را خود انتخاب کند، بازی های مورد علاقه خود را انجام دهد و … .
او با انجام این کارها به والدین خود می فهماند که برای مواجهه با چالش های جدید آماده است و دیگر نیازی به حمایت های همیشگی نیست و می توان کارها را به خود کودک محول کرد.
والدین با توجه به این موضوعات باید کودک را به انجام کارهایی که دوست دارد تشویق کنند و تعادل لازم را برقرار کنند و به کودک فرصت تصمیم گیری و اشتباه کردن بدهند. با این کار شما باعث بالا رفتن اعتماد به نفس کودک می شوید و فرد با اعتماد به نفس در جامعه موفق است.
چالش‌های رفتاری معمول مانند لجبازی و مقاومت
لجبازی معضل بزرگ همه خانواده ها در مواجهه با کودکان ۵ ساله است و یک امر طبیعی است که به رشد کودک کمک می کند. کودک با لجبازی می خواهد کنترل زندگی خود را داشته باشد و به همین دلیل در برابر خواسته بزرگترها مقاومت می کند.
کودک با این کار مرزهای خود را مشخص می کند و فرآیند طبیعی رشد را طی می کند. در این مواقع والدین آگاه باید صبوری به خرج دهند و با آرامش چالش های به وجود آمده را حل کنند. گذاشتن قوانین متناسب با سن کودک و تشویق کردن و عدم تنبیه کودک و دادن فرصت مذاکره می تواند به او در روند رشد و کاهش لجبازی کمک کند.
نیازهای روانشناسی کودک ۵ ساله
در روانشناسی کودکانه باید کودک را در مسیر رشد عاطفی و اجتماعی کمک کرد و با توجه ، تشویق،حمایت عاطفی و … او را حمایت کرد. در ادامه به طور کامل در مورد این نیازها می پردازیم.
نیاز به توجه و حمایت عاطفی
توجه و حمایت عاطفی را کودک از والدین و مربیان مهد می خواهد تا بتواند با اعتماد به نفس در اطراف خود کنجکاوی کند. والدین با گوش دادن به حرف های کودک و بروزعلاقه و توجه، به او احساس ارزشمند بودن خواهید داد و در نتیجه سلامت روان کودک را در پی خواهد داشت. با کودک بازی کنید با او به خرید بروید، در انتخاب لباس و … از او نظر خواهی کنید. با حرف زدن و گوش دادن به کودک ۵ ساله احساس امنیت را در کودک افزایش خواهید داد.
اهمیت ایجاد ساختار و قوانین مشخص
وضع قوانین مشخص در روانشناسی کودک ۵ ساله بسیار مهم است. در ۵ سالگی کودک به سنی رسیده است که بداند در زندگی چارچوب ها و قوانین خاصی باید داشت و حتما آنها را رعایت کرد. با این کار انضباط را به کودک می آموزید و به او آموزش داده اید تا بتواند رفتارهای خود را مدیریت کند.
در صورت وضع قوانین به کودک می فهمانید که همه چیز قابل پیش بینی است و می توانید حس امنیت به او بدهید. قوانین ساده برای کودک وضع کنید و به زبان ساده برای او توضیح دهید و در این راه صبور باشید. ثبات قوانین و بدون تناقض بودن آن باید رعایت شود و همچنین تشویق کردن کودک منجربه اشتیاق کودک در رعایت قوانین می شود.
نقش تشویق در تقویت رفتارهای مثبت
کودک ۵ ساله همانطور که به دنبال توجه والدین است انتظار تشویق دارد حال این تشویق می تواند کلامی با” آفرین دختر یا پسر قشنگم” باشد یا تشویق غیر کلامی مانند بغل کردن و بوسیدن کودک که هر دو به طرز شگفت انگیزی موجب بروز رفتارهای مثبت زیادی می شود.
با این کار اعتماد به نفس کودک افزایش پیدا می کند و تلاش چند برابری برای رفتارهای مثبت از خود نشان می دهد. البته والدین باید بدانند تشویق کردن حتما برای رفتارهای خاص صورت گیرد و انجام آن به صورت افراطی صحیح نیست. لازم به ذکر است که تشویق باید بر روی جزییات خاص رفتارها صورت گیرد و تشویق کلی بی فایده است.
راهکارهای تربیتی برای کودکان ۵ ساله
راهکارهای تربیتی برای کودکان ۵ ساله باید به گونه ای باشد تا به رشد سالم و پرورش ویژگی های مثبت شخصیت کودک بپردازد و متناسب با سن کودک باشد. این راهکارهای تربیتی از دیدگاه روانشناسی کودک ۵ ساله به صورت زیر هستند:
تشویق به مشارکت و مسئولیت‌پذیری در امور خانه
واگذار کردن یک مسئولیت به کودک، کودک را تشویق می کند تا در کارهای خانه مشارکت داشته باشد. با برانگیخته کردن حس مسئولیت پذیری کودک او دیگر در خانه منفعل نیست و می تواند کارهایی چون چیدن میز، جمع کردن اسباب بازی ها، آب دادن گل ها و … را انجام دهد. با دادن مسئولیت کودک به عضو فعال خانه تبدیل خواهد شد و در مهارت های اجتماعی او تاثیر خواهد داشت.
لازم است بدانید کودک در ابتدا قادر به درست انجام دادن کارها نیست و با صبر و حوصله به او اجازه دهید تا یاد بگیرد و بدون نقص کار خود را پیش ببرد.
چگونه با لجبازی و پرخاشگری در این سن مقابله کنیم؟
همانطور که گفته شد لجبازی و پرخاشگری در کودکان ۵ ساله رفتار معمولی است و باید بدانیم که چگونه با توجه به اصول روانشناسی کودک ۵ ساله می توانیم با آن مقابله کنیم؟
صحبت کردن با کودک، پرسیدن دلیل لجبازی و … مهم است و می توانید با روش انحرافی مانند بازی کردن، فیلم دیدن و … لجبازی او را کاهش دهید. بر روی قوانین وضع شده متمرکز باشید و به طور مستمر آن را پیگیری کنید با این کار به کودک می فهمانید که هر رفتار عواقی خود را دارد و تمایل کمتری به لجبازی خواهد داشت.
استفاده از بازی‌های خلاقانه برای آموزش مهارت‌های زندگی
در روانشناسی کودک ۵ ساله بازی های خلاقانه برای آموزش مهارت های زندگی توصیه می شود. با انجام این بازی ها فقط سرگرمی ملاک نیست بلکه حل مسئله، همکاری، تصمیم گیری درست و مدیریت احساس آموزش داده می شود.
بازی هایی چون دکتر و بیمار، فروشگاه و … روابط اجتماعی کودک را تقویت می کند. همچنین نقاشی کشیدن، درست کردن کاردستی خلاقیت کودک ۵ ساله را نقویا می نماید. بازی های چالشی او را درگیر می کند و می تواند با کمک والدین و همکاری آنها تجربه بهتری داشته باشد.
نقش مشاوره روانشناسی کودک در سن ۵ سالگی
مراجعه به مشاور روانشناسی کودک ۵ ساله به والدین کمک می کند تا درک بهتری از نیازها و رفتارهای کودک خود داشته باشند. با مراجعه به روانشناس مشکلات رفتاری کودک در زمان کم تشخیص داده می شود و از بروز مشکلات جدی تر جلوگیری می شود. در این نوع مشاوره ها به والدین ابزارهایی داده می شود تا با کودک ارتباط بهتری برقرار کنند و رشد عاطفی و اجتماعی او را حمایت کنند. اما به کجا مراجعه کنیم؟ در ادامه به اهمیت و مرکز معتبر برای دریافت خدمات گفتاردرمانی و کاردرمانی در غرب تهران خواهیم پرداخت. همچنان همراه ما باشید.
اهمیت مراجعه به روانشناس کودک برای بررسی رشد رفتاری
کودک در ۵ سالگی به مرحله ای از رشد رسیده است که خواستار کسب مهارت های اجتماعی، عاطفی و شناختی است. روانشناس کودک نقاط قوت و ضعف رفتاری کودک را برای والدین شرح می دهد و کمک می کند تا ضعف های کودک نقویت شود.
مشاوره های دوره ای بهترین راه برای بررسی و بهبود لجبازی های شدید، پرخاشگری، اضطراب و … می باشد. روانشناسان به کودک در بیان احساسات و نگرانی هایی که دارد کمک خواهند کرد و با انجام تکنیک های روانشناسانه و بازی مهارت های عاطفی و اجتماعی او را تقویت می نمایند. با مشاوره و انجام تکنیک ها در آینده کودک دچار مشکلات روانی نخواهد بود و زندگی آرامی خواهد داشت.
خدمات روانشناسی کودک در غرب تهران و تهرانسر
برای بهره بردن از خدمات روانشناسی گسترده و حرفه ای مراجعه به کلینیک طراوت در غرب تهران(تهرانسر) بهترین گزینه است. چرا بهترین گزینه است؟
چون در این مرکز خدماتی یک تیم خبره روانشناسی و مشاور فعالیت می کنند که در حوزه های مختلف مانند بازی درمانی، مشاوره فردی و گروهی، ارزیابی روانی و رفتاری بهترین هستند. در این مرکز به والدین مشاوره تخصصی داده می شود و طریقه رفتار با کودک را می آموزند. افرادی که به صورت حضوری نمی توانند به این مرکز مراجعه کنند می توانند از مشاوره آنلاین بهره ببرند و در صورت لزوم اقدام به دریافت نوبت حضوری کنند که این مورد نیز در گفتاردرمانی و کاردرمانی کودک طراوت یک گزینه مثبت است.
سؤالات متداول
چگونه با اضطراب و نگرانی کودک ۵ ساله مقابله کنیم؟
علل اضطراب و نگرانی کودک شامل تغییرات محیطی، مشکلات در مهد کودک، دعوای والدین و … می باشد که در ابتدا باید دلیل آن مورد بررسی قرار گیرد و سپس به مقابله با آن پرداخت. با توجه به نظریه های روانشناسی کودک ۵ ساله، گوش دادن به حرف کودک، توجه داشتن به کودک و محبت ورزیدن به او می تواند حس امنیت به او بدهد و از اضطراب او بکاهد. تمرینات آرامش بخش مانند یوگا، تنفس عمیق نیز در کنترل اضطراب موثر است.
چطور می‌توانم به کودک ۵ ساله‌ام کمک کنم تا بهتر با دیگران ارتباط برقرار کند؟
کودک باید فرصت کافی برای برقرار کردن ارتباط با همسالانش داشته باشد. شرکت در کلاس های هنری، ورزشی و شرکت در بازی های گروهی به او کمک می کند تا مهارت های اجتماعی خود را تقویت نماید. همچنین والدین باید به او مهارت های پایه مانند احترام به نوبت دیگران، گوش دادن به صحبت های دیگران، حرف زدن مودبانه را بیاموزند.
بدون دیدگاه