برای دیر حرف زدن کودک چه باید کرد و حرف نزدن کودک تا چه سنی طبیعی است؟ امروزه به دلایل نامشخص، دیر به زبان آمدن کودکان رایج است و خانواده های بسیاری را با این ابهام روبرو کرده است. البته فراموش نکنید در مورد کودکان مختلف، یک سن مشخص را برای آغاز حرف زدن کودکان نمی توان اعلام کرد. اما به هر حال اگر فرزند شما تا ۲ سالگی نتواند جملات کوتاه و ساده را بیان کند، بایستی بدون این که بی مورد نگران شوید، به متخصص مراجعه کنید. کودکان نوپا بین ۱ تا ۱.۵ سالگی می توانند به طور معمول ۲۰ کلمه جدید مانند بابا، مامان، نه را درک و ابراز می کنند. پس از این دوره به بیان جملات با همین کلمات می کنند و پس از ۳ تا ۴ سالگی هم می توانند داستان های ساده و گوتاه را بیان کنند.در این مطلب به علت و نشانه های دیر جرف زدن در کودکان و روش های موثر در بهبود گفتار در کودکان را بررسی می کنیم. با ما همراه بمانید.
چرا برخی کودکان دیرتر حرف می زنند؟ چه علت هایی دارد؟
برای این که بفهمیم کودک ما به اختلال تاخیر تکلم مبتلا است یا خیر، بایستی به این نکته توجه کنیم که دلایل دیر حرف زدن کودک زیاد است و گاهی بیشتر از یک عامل باعث تاخیر در تکلم می شود. معمولاً کودکان در ۱۲ ماهگی اولین کلمه خود را بیان می کنند. همچنین در ۱۸ ماهگی می توانند ۵۰ کلمه بیان کنند و در دو سالگی هم قادر هستند که جملات و عبارات دوکلمه ای را بیان کنند. اما اگر فرزند شما نتواند تا این سنین به مهارت هایی که اشاره کردیم، دست پیدا کند، بدون این که نگران باشید بهتر است به متخصص گفتاردرمانی مراجعه کنید.
اگر بخواهیم بدانیم برای دیر حرف زدن کودک چه باید کرد، بایستی به علت های رایج که باعث تاخیر در تکلم می شوند، اشاره کنیم. ۵ دلیل مهم دیر حرف زدن کودک عبارتند از:
- مشکل در آناتومی گفتار: عوامل زیادی موجب تاخیر کلامی و زبانی در کودک می شود. یکی از این عوامل معیوب بودن سیستم یا آناتومی تکلم کودک است. مانند کوتاهی بند زیر زبان یا شکاف در کام (کام) و لب شکری.
- مشکلاتی در مغز و داشتن ناتوانی های ذهنی: برخی کودکان مشکلاتی در مغز دارند که سبب دیر حرف زدن آن ها می شود.
- مشکلات شنوایی و ابتلا به اختلالات شنوایی: معمولاً کودکانی که به اختلال شنوایی مبتلا هستند، دچار اختلال در تکلم هم می شوند. چون آن ها صدایی را نمی شوند، در نتیجه یادگیری نحوه ارتباط هم برای چنین کودکانی سخت می شود.
- شیوه های ارتباطی غلط والدین: بی توجهی شدید والدین یا مراقبین کودک می تواند منجر به مشکلاتی در تکامل زبان کودک شود.
- برخی بیماری ها مانند اوتیسم: البته همه کودکان به اوتیسم مبتلا نیستند اما اوتیسم می تواند بر نوع ارتباطات تاثیرات منفی یگذارد.
- داشتن ناتوانی های ذهنی: انواع ناتوانی ها می توانند سبب دیر حرف زدن کودک شوند. از جمله نارساخوانی (دیسلکسیا) و یا سایر ناتوانی های یادگیری که منجر به تاخیر در حرف زدن کودک می شوند. لازم است یادآور شویم، امروزه ارتباط بین بیش فعالی و تاخیر کلامی تا حد زیادی ثابت شده است.
نشانه های تاخیر در حرف زدن کودک و زمان مراجعه به متخصص
یک بار دیگر در اینجا اشاره می کنیم که ارتباط قوی بین adhd و تاخیر در گفتار کودکان وجود دارد. در تحقیقات نشان داده شده است که کودکانی که به ADHD مبتلا هستند بیش از سایر کودکان در معرض تاخیر در تکلم هستند. در این تحقیقات آمده است که بیش از ۵۰ درصد کودکان بیش فعال به اختلال در گفتار مبتلا هستند. یک نکته دیگر که لازم است ذکر کنیم این است که علائم اختلال تاخیر در گفتار کودکان، با علائم اختلال گفتاری متفاوت هستند. به این ترتیب اگر کودکی تاخیر در گفتار داشته باشد، امکان این که نشانه وجود یک اختلال تکاملی در وی باشد، بسیار زیاد است.
کودکان مبتلا به اختلال گفتار در تلفط هنگام بیان کلمات مشکل دارند اما کودکان مبتلا به اختلال در تکلم، در درک یا صحبت کردن مشکل دارند که این می تواند بر زندگی روزمره آن ها تاثیر بگذارد. ولی یک نکته ضروری را فراموش نکنید که روند تکامل در گفتار در همه کودکان یکسان نبوده و بهتر است فرزند خود را با سایر همسالان او مقایسه نکنید! این کار سنجش اختلال در تکلم را سخت می کند. به جای آن در صورتی که هر یک از نشانه های زیر را در سنین مختلف در کودک خود مشاهده کردید با یک پزشک متخصص کودک یا کارشناس گفتار درمان مشورت کنید.
- کودک تا ۱۲ ماهگی تلاش نمی کند با استفاده از صداها، حرکات و کلمات با شما ارتباط برقرار کند. مانند زمان هایی که به کمک نیاز دارد یا چیزی می خواهد.
- تا ۲ سالگی هنوز نمی تواند حدود ۵۰ کلمه بگوید. حتی دو یا چند کلمه را با هم ترکیب نمی کند و گاهی فقط عبارات دیگران را تکرار می کند. معمولاً این کودکان دستورالعمل ها را درک نمی کنند مانند “لباست را بگیر”.
- در حدود ۳ سالگی فرزند شما باید قدرت ترکیب کردن کلمات در عبارات یا جملات طولانی تر مانند می خواهم غذای بیشتری بخورم را داشته باشد. اگر کودک نمی تواند دستورالعمل های طولانی تر را درک کند یا حتی علاقه کمی به کتاب دارد یا خیلی سوال نمی پرسد با یستی توسط پزشک متخصص از جهات مختلف مورد بررسی قرار بگیرد.
- کودک در سن پیش دبستانی (۴ یا ۵ سالگی) اگر مشکل تکلم داشته باشد، باید از نظر اوتیسم (ASD)، کم شنوایی یا حتی اختلال تکاملی زبان بررسی شود. این کودکان فقط به بخشی از دستورالعمل ها پاسخ می دهند و برای استفاده درست از زمان گذشته، حال و آینده مشکل دارند. همچنین استفاده درست از کلمات در حین صحبت کردن برایشان سخت است.
یک نکته مهم دیگر این که تاخیر گفتاری در کودکان مبتلا به طیف اتیسم، سندروم داون، سندرم ایکس شکننده و کم شنوایی طبیعی است. حالا اگر فرزند شما سالم است و نشانه های ذکر شده را دارد، بهتر است برای دستیابی به پاسخ پرسش برای دیر حرف زدن کودک چه باید کرد، به متخصص گفتاردرمانی مراجعه کنید.
روش های موثر برای کمک به کودک در بهبود گفتار
با مشاهده علائم دیر حرف زدن کودک، باید در سریع ترین زمان به یک آسیب شناس گفتار و زبان مراجعه کنید. توجه داشته باشید که بررسی مهارت گفتاری و زبانی کودک، وجود اختلال و شدت آن را مشخص می کند.همچنین در طول معاینات، متخصص به بررسی فهم کودک، نحوه بیان او، رشد صدا و البته وضوح گفتار و وضعیت دهان و حرکات کودک را هم ارزیابی می کند. روش های موثر در درمان تاخیر گفتار در کودکان همراه با در نظر گرفتن عوامل زمینه ای و مشکلات گقتاری در کودک است که به تدریج درمان می شوند.
برای دیر حرف زدن کودک چه باید کرد و تمرینات گفتاری
درواقع اولین مرحله برای دریمان تاخیر در دیر حرف زدن کودکان، انجام تمرینات گفتاردرمانی برای تاخیر زبانی است. در سریع ترین زمان گفتار درمانی باید آغاز شود تا کودک قادر باشد قبل از شروع سن تحصیل، توانایی گفتار معمولی خود را به دست بیاورد. اگر کودک فقط مشکلات گفتاری داشته باشد، جلسات گفتاردرمانی برای او کافی خواهد بود. گاهی اوقات در روند گفتار درمانی، گفتاردرمانگر می تواند مشکلات احتمالی دیگر در کودک را هم تشخیص بدهد.
برای دیر حرف زدن کودک چه باید کرد و مداخله زودهنگام
برای دیر حرف زدن کودک چه باید کرد؟ برای درمان باید خیلی زود اقدام کرد. در حدود ۴۰ تا ۶۰ درصد این کودکان در آینده دچار مشکلاتی در روابط اجتماعی، رفتاری، عاطفی و شناختی می شوند. اگر پزشک برای کودک سه ساله تشخیص اختلال در گفتار بدهد، لازم است قبل از شروع مدرسه، خدمات مداخله زودهنگام برای کودک انجام شود.
درمان بیماری های زمینه ای و برای دیر حرف زدن کودک چه باید کرد
پیش از این اشاره کردیم که مشکلات گفتاری در کودکان می تواند به دلیل ضعف در شنوایی و اختلالات عصبی باشد. در این چنین موارد، باید هم زمان با گفتار درمانی برای درمان بیماری های زمینه ای هم اقدام کنید تا مسئله تاخیر در گفتار کودک کم کم برطرف گردد. از جمله اقداماتی که می توانید در زمینه درمان انجام دهید عبارتند از:
- کاردرمانی
- فیزیوتراپی
- درمان مشکلات مربوط به شنوایی
- اصلاح مشکلات فیزیکی در ارتباط با زبان و دهان
- درمان تحلیل های رفتار کاربردی
- مدیریت اختلالات عصبی
گفتاردرمانی: چگونه می تواند به کودک شما کمک کند؟
لازم است نظر شما را به این نکته جلب کنیم که بسیاری از مراجعه کننده ها به گفتار درمانی سطح هوشی بالایی دارند. زمانی که به آسیب شناس گفتار و زبان مراجعه می کنید یا از طریق مشاوره آنلاین گفتار درمانی اقدام می کنید، ارزیابی دقیق گفتار و زبان کودک به دست می آید. در نتیجه بر اساس این ارزیابی است که برمانه درمانی طراحی می شود.
همچنین آسیب شناس زبان و گفتار، بررسی می کند که کودک چقدر می فهمد، چه می تواند بگوید، آیا کودک سعی می کند برای برقراری ارتباط از روش های دیگری مانند اشاره کردن و تکان دادن سر به جای حرف زدن استفاده کند؟ علاوه بر آن، وضعیت کلام کودک را بررسی می کند، وضعیت دهان (زبان، دهان و سقف دهان) و البته عملکرد بخش های مختلف دهان را برای صحبت کردن را هم مورد بررسی دقیق قرار می دهد.
توجه داشته باشید تنها متخصص برای ارزیابی و درمان دیر حرف زدن کودک و اختلالات گفتار برای کودکان و بزرگسالان، یک آسیب شناس زبان و گفتار است. پس بهترین اقداماتی که می توانید برای کودکی که دیر حرف می زند انجام دهید، همان مراجعه به مطب گفتار درمانی است. لیستی از مراکز گفتاردرمانی در سراسر کشور موجود هستند که کلینیک توانبخشی، گفتار درمانی و کاردرمانی طراوت در غرب تهران (تهرانسر) یکی از بهترین آن ها در این لیست جای دارد.
تمرینات خانگی برای تقویت مهارت های گفتاری کودک
گرچه تمرینات خانگی ساده هستند اما همیشه می توانند تاثیرگذار باشند. شاید بپرسید برای دیر حرف زدن کودد چه باید کرد و چه تمریناتی را می توانیم در خانه انجام دهیم؟ در ادامه به چند مورد از این تکنیک ها به صورت مختصر اشاره کرده ایم:
۱.زیاد و واضح حرف بزنید
کودکان از طریق شنیدن، حرف زدن را یاد می گیرند. در سطح کودکتان حرف بزنید. کمی کشیده تر و اغراق آمیز حرف بزنید. حتی به صورت یک کلمه، یک کلمه تا کودتان متوجه صحبتتان بشود.
۲. کمتر سوال کنید
اگر فقط به جای توضیح دادن و حرف زدن فقط سوال بپرسید، نه تنها کمکی نمی کند بلکه باعث کاهش اعتماد به نفس کودک نیز می شود.
۳. کتاب داستان بخوانید
تاثیر کتابخوانی بر رشد گفتار و زبان بسیار زیاد است. برای کودک خود کتاب داستان های رنگی و مصور بگیرید و بر اساس درک کودک قصه بخوانید.
۴. بازخورد مناسب داشته باشید
عکس العمل های مناسب مانند تشویق کردن، توجه به صداها و صداساطی ها و تقلید می تواند به حرف زدن فرزندتان کمک کند.
۵. صدای حیوانات و صداهای محیطی را به کودک خود آموزش دهید.
۶. برای تلفظ صحیح به کودک خود فشار نیاورید
ممکن است کودک در بیان کلمات مشکلات تلفظی داشته باشد، این مشکلات به مرور کمتر خواهند شد.
۷. به تلاش های کودک برای حرف زدن توجه داشته باشید
به تلاش هایی که کودک حتی با یک صداسازی ساده برای ارتباط برقرار کردن انجام می دهد، توجه داشته باشید. این تشویق ها و توجه ها به زود حرف زدن نوزاد کمک می کند. همچنین برای آموزش دادن به نوزاد همواره صبور باشید.
چه زمانی باید به پزشک یا گفتاردرمان مراجعه کنیم؟
علت دیر حرف زدن کودک و تاخیر گفتاری وضعیتی است که در آن رشد گفتار کودک کمتر از حد انتظار برای سن اوست. البته که می تواند زمان ناامید کننده ای برای والدین باشد. اما مهم است بدانید که هر کودک با سرعت خودش رشد می کند. اما در عین حال می توانید برای این که نگرانی تان رفع شود، با پزشک خود یا آسیب شناس گفتار زبان صحبت کنید.
در ادامه به علائم اولیه و سایر علائم دیر حرف زدن کودک که ممکن است نشان دهنده تاخیر در گفتار کودک باشد، می پردازیم که با مشاهده هر یک از آن ها بایستی به گفتار درمان یا پزشک مراجعه کنید.
- حرف نزدن تا ۱۲ ماهگی
- نگفتن تک کلمه تا ۱۸ ماهگی
- ترکیب نکردن دو کلمه تا ۲۴ ماهگی
- عدم استفاده از جملات ساده تا ۳۰ ماهگی
- در درک آن چه فرزندتان می گوید مشکل دارید
- مشکل در تولید صداهای خاص و عدم پیروی از دستورالعمل ها
- مشکلات در تقلید کلمات یا صداها
- مشکل در بیان داستان، بیان خواسته ها و نیازها
مرکز گفتاردرمانی کودکان در غرب تهران
اگر در کودک خود با نشانه های ذکر شده در این مطلب مواجه شدید، خیلی مهم است که روند تشخیص و درمان به سرعت آغاز شود. مراجعه به یک مرکز تخصصی و کمک گرفتن از متخصصین این حوزه، به درمان زودهنگام کودک شما کمک می کند. حتی درمان زودهنگام می تواند از بروز مشکلات مختلف برای کودک جلوگیری کند. یکی از بهترین مراکزی که می توانید برای درمان دیر حرف زدن کودک خود و گفتاردرمانی به آن مراجعه کنید، مرکز توانبخشی کاردرمانی، رفتار درمانی و گفتار درمانی طراوت در غرب تهران است. می توانید به صورت آنلاین و یا با مراجعه حضوری مشکلات خود را با متخصصین این مرکز مطرح نمایید و برای درمان کودک خود اقدام فوری نمایید. کلیه شهروندان عزیز تهرانی در جنوب و غرب تهران امکان دریافت سریع خدمات این مرکز را داشته و در کمترین زمان می توانند از این خدمات بهره مند شوند.
سخن آخر
برای دیر حرف زدن کودک چه باید کرد و تاثیرات این تاخیر بر روی روابط اجتماعی چیست؟ مسلم است که اگر کودک نتواند به درستی صحبت کند، یا عبارات او قابل فهم برای دیگران نباشد نمی تواند با دیگران ارتباط برقرار کند و روابط اجتماعی او مختل می شود. در هر سنی و هر فردی می تواند دچار تاخیر در گفتار شود و بایستی برای درمان به سرعت اقدام لازم صورت بگیرد. در این مطلب به علت ها و علائم دیر حرف زدن کودکان و راهکارهای درمانی اشاره کردیم. هدف ما از این مطلب تشخیص والدین به تنهایی نیست، بلکه هدف، آشنایی والدین با دلایل تاخیر کلامی و زبانی است تا در چنین مواردی بتوانند سریع به آسیب شناس گفتار و زبان مراجعه کنند و خدمات مورد نیاز را دریافت کنند.
بدون دیدگاه