ترس از تاریکی در کودکان از سنین کودکی آغاز می شود و در صورتی که این ترس مورد بررسی قرار نگیرد ممکن است تا بزرگسالی نیز ادامه داشته باشد. تا دوران پیش دبستانی که قدرت تخیل کودکان قوی می باشد و بیشتر در خیالات به جای دنیای واقعی به سر می برند این ترس ها طبیعی می باشد و نشانه رشد کودک است. از مشکلاتی که ترس از تاریکی در کودکان به وجود می آورد می توان به اضطراب و مشکلات خواب اشاره کرد. زمانی که والدین متوجه این اختلالات شدند باید محیطی امن را برای کودک محیا کنند و به درمان ترس از تاریکی در کودکان با کمک ابزارهایی چون چراغ خواب و انجام بازی های تعاملی یا داستان گویی بپردازند. در درمان های روانشناسی کودک را با عامل ترس مواجه کرده و از تکنیک های آرام سازی کودک بهره می برند.
چرا کودکان از تاریکی می‌ترسند؟
اکثرا والدین با ترس کودک از تاریکی مواجه شده اند و یک موضوع طبیعی در کودکانی است که درک درستی از اطراف خود ندارند و در دنیای تخیلات زندگی می کنند. کودکان فکر می کنند در تاریکی تمامی تخلیلات ذهنی ای که دارد به او حمله می کنند و در نتیجه دچار بی خوابی های شبانه و مشکلات دیگر خواهند شد. به همین علت و به علت ناآرامیکودکان در چنین وضعیتی، درمان ترس از تاریکی در کودکان بسیار اهمیت دارد.
دلایل روانشناسی ترس از تاریکی در کودکان
دلایل روانشناسانی ترس از تاریکی در کودکان به مرحله رشد و توسعه ذهنی آن ها برمی گردد. کودکان در سنین کم توانایی درک محرک های محیطی را ندارند وقتی در یک محیط تاریک قرار می گیرند دچار ترس می شوند. ترسیدن یکی از مکانیسم های دفاعی مغز است و مغز در هنگام تاریکی داستان ها و ترس هایی که تجربه کرده است را پردازش می کند. برخی از مشکلات مانند جدایی از والدین، فشارهای اجتماعی و … نیز موجب ترس از تاریکی می شود.
تاثیر محیط خانوادگی بر ترس از تاریکی
محیط خانوادگی نقش مهمی در ایجاد و مدیریت ترس های کودک از جمله ترس از تاریکی دارد. برخی از والدین به روش های فرزند پروری آگاه می باشند و با برقراری آرامش در محیط منزل ترس های کودک را کاهش می دهند. اگر والدین ترس های خود را به کودک منتقل کنند یا واکنش های نامناسب و شدید نسبت به ترس های کودک داشته باشند، ترس کودک از تاریکی تشدید می شود.
والدینی که خود مشکلات ارتباطی و استرس شدید دارند، ترس های غیر منطقی را در کودک پرورش می دهند. والدین با استفاده از روش های مثبت مانند صحبت کردن درباره ترس و آموزش دادن تکنیک های آرامش به کودک، می توانند در درمان ترس از تاریکی در کودکان موفق عمل کنند.
چگونه تخیلات کودک باعث ترس از تاریکی می‌شود؟
کودکان از تحیل قوی ای برخوردارند و برای خود داستان خیالی زیادی را ترسیم می کنند که هیچ کدام جنبه واقعیت ندارد. در این خیالات موجودات ناشناخته ای را در ذهن خود پرورش می دهند که در هنگام تاریکی از آن ها می ترسند. کودک در سن پایین درکی از تفاوت بین واقعیت و خیالات ندارد و فکر می کند در واقعیت نیز هیولا و ارواح وجود دارند. عملکرد والدین در این مواقع مهم می باشد و با داستان گویی در هنگام خواب و روشن گذاشتن چراغ خواب کودک را از ترس هایش دور سازند.
نشانه‌های ترس از تاریکی در کودکان چیست؟
ترس از تاریکی در کودکان با رفتارها و واکنش هایی که کودک نشان می دهد قابل فهمیدن است. مشکلات خواب، گریه کردن، چسبیدن به والدین، بیدار شدن مکرر در شب و اضطراب از نشانه های ترس کودک است. همچنین برخی از کودکان از ورود به اتاق تاریک خودداری می کنند یا حتی از خاموش کردن چراغ ها در هنگام خواب جلوگیری و این گونه ترس از تاریکی را نشان می دهند.
رفتارهای اضطرابی کودکان در مواجهه با تاریکی
کودکانی که از تاریکی می ترسند مضطرب می باشند و بی قراری، گریه کردن یا پنهان شدن هنگام خاموش شدن چراغ ها را شاهد خواهید بود. اضطراب می تواند باعث شود که کودک به سختی بخوابد یا در طول شب بارها از خواب بیدار شود و والدین خود را صدا کند. در این زمان والدین باید برای درمان ترس از تاریکی در کودکان، ترس های کودک را درک کنند و محیطی آرام را برای کودک فراهم آورند.
نشانه‌های فیزیکی و عاطفی ترس از تاریکی
ترس از تاریکی نشانه های فیزیکی دیگری نیز دارد که این نشانه ها شامل افزایش ضربان قلب، تعریق و تنش عضلانی می باشد. همچنین در هنگام ترس ممکن است کودک دچار تنگی نفس و لرزش بدن شود. بروز این علائم فیزیکی نتیجه واکنش طبیعی بدن به ترس ها و اضطراب ها می باشد و سیستم عصبی سمپاتیک در بدن کودک فعال می شود. کودکانی که این نشانه ها را دارند به حمایت بیشتری احتیاج دارند و باید حس امنیت را به کودک القا کرد و در صورت عدم درمان ترس از تاریکی در کودکان به روانشناسان کودک مراجعه نمود.
تفاوت ترس از تاریکی با دیگر ترس‌های کودکانه
ترس از تاریکی در یک موقعیت خاص اتفاق می افتد یعنی زمانی که کودک در یک مکان تاریک قرار گیرد یا در هنگام خواب و رفتن روشنایی روز دچار ترس می شود. دیگر ترس های کودکانه زمان مشخصی ندارد. مثلا کودکی که از صدای بلند می ترسد هر وقت صدای بلند شنید دچار ترس می شود.
همچنین ترس از حیوانات، ترس جدا شدن از والدین و … در شرایط مختلف اتفاق می افتد. ترس از تاریکی به خاطر تخیلات ذهنی کودک است اما ترس های دیگر به دلیل تجربیات واقعی و تحرک های خارجی صورت می گیرد. پس درمان ترس از تاریکی در کودکان نسبت به درمان سایر ترس ها مهم تر است. در مواقع ترس دلیل ترس کودک را پرسیده و او را با واقعیت آشنا کنید تا بتواند ترس های حود را کنترل کند.
چگونه می‌توان ترس از تاریکی را در کودکان کاهش داد؟ ۷ تکنیک موثر
ترس از تاریکی یکی از رایج‌ترین ترس‌ها در کودکان است که می‌تواند باعث اضطراب و اختلال در خواب آنها شود. در اینجا ۷ تکنیک موثر برای کاهش ترس از تاریکی در کودکان را ارائه می‌دهیم و سپس به معرفی بهترین مرکز روانشناسی در غرب تهران برای درمان ترس از تاریکی در کودکان می پردازیم. همراه ما باشید.
۱. ایجاد محیطی آرام و اطمینان‌بخش
اتاق کودک باید محیطی باشد که او در آن احساس امنیت و آرامش کند. از چراغ‌های شب‌تاب با نور ملایم استفاده کنید تا اتاق خیلی تاریک نباشد و کودک احساس راحتی بیشتری داشته باشد. اگر پشت پنجره اتاق، سایه ها ترس ایجاد می کنند بهتر است از پرده هایی که جلوی نمایش سایه ها را میگیرند استفاده شود و همچنین طرح های شاد و ملایم نیز در رنگ پرده ها رعایت شود.
۲. استفاده از چراغ‌های شب
استفاده از چراغ های شب با طرح‌های جذاب و دوست‌داشتنی می‌تواند به کودک کمک کند تا هنگام خواب احساس امنیت بیشتری کند. این چراغ‌ها می‌توانند نور ملایمی را در اتاق منتشر کنند که برای کودک آرامش‌بخش باشد.
در ادامه کودک را با تاریکی آشنا کنید. با بازی بهتر است کودک را با تاریکی آشنا نمایید. اول زمان کمی چراغ ها را خاموش کنید و سپس زمان خاموشی را افزایش دهید تا کودک به تاریکی عادت کند. بازی هایی مانند سایه بازی را در زمان خاموشی چراغ ها انجام دهید تا کودک سرگرم شده و حس خوبی دریافت کند.
۳. خواندن داستان‌های مثبت قبل از خواب
برای کودکان داستان هایی که در مورد تاریکی است بخوانید تا نگرش کودک تغییر کند. خواندن داستان‌های مثبت و الهام‌بخش قبل از خواب می‌تواند ذهن کودک را آرام کرده و به او کمک کند تا با احساسات مثبت به خواب برود. از داستان‌هایی استفاده کنید که شخصیت‌های مهربان و شجاع دارند.
۴. تشویق به بازی‌های نقش‌آفرینی
بازی‌های نقش‌آفرینی می‌تواند به کودک کمک کند تا بر ترس‌های خود غلبه کند. به عنوان مثال، بازی‌هایی که کودک نقش یک قهرمان شجاع را بازی می‌کند می‌تواند اعتماد به نفس او را افزایش دهد و از ترس‌هایش بکاهد. اما به هیچ عنوان زیاده روی نکنید و از ساختن شخصیت های بسیار ترسناک خودداری کنید. در این مورد می توانید از روانشناس کودک برای درمان ترس از تاریکی در کودکان نیز کمک بگیرید تا بهترین شیوه بازی درمانی را به شما آموزش دهد.
۵. استفاده از تکنیک‌های تنفس و آرامش
آموزش تکنیک‌های تنفس عمیق و آرامش به کودک می‌تواند به او کمک کند تا هنگام مواجهه با ترس‌های خود آرامش بیشتری داشته باشد. تمرین‌های ساده تنفس عمیق می‌تواند اضطراب را کاهش داده و خواب راحت‌تری را برای کودک فراهم کند. معمولا این روش آرامش زیادی به همراه دارد اما کودک در سنین مختلف ممکن است نتواند با این روش به آرامش لازم برسد. می توانید از کودک بخواهید در هر تنفس یک عدد را بشمارد و اینگونه تمرکز او بر نفس های عمیقش بیشتر خواهد شد.
۶. گفتگو درباره ترس‌ها
صحبت کردن با کودک درباره ترس‌هایش می‌تواند به او کمک کند تا احساسات خود را بیان کرده و از ترس‌هایش بکاهد. برای کاهش ترس از تاریکی در کودکان آنها را حمایت کنید و احساس امنیت به کودک بدهید. والدین باید با کودک صحبت کنند و او را تشویق کنند تا احساسات و ترس های خود را بیان کند. کودک با بیان احساسات طبیعی خود و حس همدلی و حمایت والدین احساس بهتری خواهد داشت.
۷. ایجاد یک روتین خواب منظم
ایجاد یک روتین خواب منظم و پیش‌بینی‌پذیر می‌تواند به کودک کمک کند تا احساس امنیت بیشتری داشته باشد. انجام فعالیت‌های آرام‌بخش مانند خواندن کتاب، گوش دادن به موسیقی آرام و نوشیدن یک لیوان شیر گرم می‌تواند به کودک کمک کند تا به آرامی به خواب برود. سعی کنید در ایجاد یک روتین موثر، حتما به سلیقه کودک نیز توجه کنید و روتین را بر اساس علایق کودک بچینید تا کودک بهتر با شما همراه شود.
خدمات روانشناسی کودک برای درمان ترس از تاریکی در غرب تهران
در کلینیک روانشناسی کودک طراوت خدمات تخصصی ارائه می شود و کودکان با صحبت کردن درباره ترس هایی که دارند احساسات بد را از خود دور می سازند و همچنین روانشناسان می توانند کمک های بهتری را برای درمان کودک ارائه دهند.
معرفی کلینیک روانشناسی کودک در تهرانسر
کلینیک روانشناسی کودک تهرانسر است از مراکز برتر در زمینه روانشناسی کودک است که به درمان اخلالات زیادی اعم از ترس از تاریکی در کودکان، درمان اضطراب ها، درمان خجالتی بودن کودک و … می شود. در کلینیک روانشناسی طراوت در تهرانسر مشاوره های تخصصی، جلسات بازی درمانی و تکنیک های رفتار درمانی صورت می گیرد. در این کلینیک از ابزارهای به روز و مدرن استفاده می شود و با توجه به نشانه ها به دلایل ترس کودک پی می برند. در این مرکز به والدین نیز طریقه رفتار با کودک آموزش داده می شود و خواسته می شود محیطی بدون تنش و امن را برای کودک فراهم نمایند.
مشاوره تخصصی برای کودکان با ترس‌های شبانه
در مشاوره تخصصی برای کودکانی که دچار ترس های شبانه شده اند مشاوره های تخصصی صورت می گیرد و وضعیت روانی کودک دقیق مورد ارزیابی قرار می گیرد و به عواملی که مورد بروز ترس شبانه شده است پی خواهند برد. در جلسات مشاوره والدین و روانشناس کودک راه هایی را برای کاهش ترس طراحی می نمایند. استفاده از روش هایی چون بازی درمانی و تکنیک های آرامش بخش مانند تنفس عمیق و مدیتیشن های کودکانه منجربه کاهش اضطراب و ایجاد حس امنیت می شود و به والدین آموزش صبر و تحمل داده می شود تا رفتار نامناسبی را انجام ندهند تا ترس های کودک تشدید نشوند.
نقش روانشناسان کودک در مدیریت و درمان ترس از تاریکی در کودکان
روانشناسان کودک تنها افرادی هستند که می توانند کودکان را از ترس هایش دور سازند. آن ها از تکنیک های تخصصی مانند مواجهه درمانی و تقویت مهارت های مقابله ای برای کمک به کودک استفاده می کنند و کودک می تواند ترس از تاریکی را در خود کنترل کند. به طور کلی روانشناسان روش هایی استفاده می کنند تا کودک با ترس های خود مواجه شود و بتواند با آن مقابله کند. کودک وقتی احساسات خود را درک کند اعتماد به نفس بیشتری خواهد داشت و به راحتی می تواند ترس را از خود دور کند.
بدون دیدگاه