یکپارچگی حسی در کاردرمانی از جمله رویکردهای کار درمانی است که در مشکلات حسی کاربرد دارد. اختلال در یکپارچگی (پردازش) حسی ممکن است در وضعیت های مختلفی از جمله کودکان اوتیسم دیده شود. حواس این افراد دچار مشکلاتی می شود که ظرفیت حسی آنها از حالت عادی بزرگتر یا کوچک تر می شود. در نتیجه این افراد دچار کم حسی و یا بیش حسی در حواس مختلف خود خواهند شد. در ادامه بیشتر در این زمینه خواهیم خواند.
پردازش حسی یا یکپارچگی حسی چیست؟
یکپارچگی حسی به روندی اطلاق می شود که در طی آن مغز تجربه های حسی مختلف از جمله بینایی، شنوایی، بویایی، لامسه، حرکت، آگاهی بدنی و جابجایی نقطه ثقل بدن را تفسیر و سازماندهی می کند. خانم جین آیرز (متخصص کاردرمانی) نظریه یکپارچگی حسی و نحوه کاربرد آن را در کودکان با نیازهای ویژه مطرح نمود.
به عبارت دیگر یکپارچگی حسی فرآیندی عصب شناختی است. در این فرآیند مغز اطلاعات به دست آمده از بدن خود فرد و محیط را سازماندهی می کند. این اطلاعات برای کاربرد موثر و مناسب در محیط به کار گرفته می شوند.
جهت رزرو نوبت خدمات با واحد نوبت دهی ارتباط بگیرید.
کم حسی چیست؟
کم حسی به حالتی گفته می شود که فرد در حس کردن برخی چیزها عاجز است به این صورت که بدن فرد به محرک های حسی مانند لمس، گرما، سرما، درد یا حرکت واکنش کمتری نشان می دهد. حتی برخی مواقع وقتی کم حسی شدید باشد اصلاً متوجه نخواهد شد. این مشکل بیشتر در دست ها و پاها اتفاق می افتد و البته که در برخی از اعضای دیگر بدن نیز دیده می شود. این وضعیت در برخی مواقع موقتی است و خود به خود برطرف می گردد. اما در موارد دیگر ناشی از مشکلات جدی تر مانند آسیب عصبی، دیابت یا مشکلات گردش خون می باشد.
علت های کم حسی متنوع می باشند و می تواند ناشی از ضعف عضلانی، فشار عصبی و … باشد و اگر این مشکل موقتی نبود حتما باید به پزشک مراجعه کرد و اقدام به درمان از طریق کاردرمانی، فیزیوتراپی و … نمود.
بیش حسی چیست؟
بیش حسی برخلاف کم حسی می باشد و در آن فرد نسبت به محرک های حسی مثل لمس، صدا یا حتی نور حساسیت بیش از اندازه ای دارد و به وضعیت های کم واکنش نشان می دهند. این وضعیت می تواند در هر نقطه ای از بدن احساس شود و معمولا به دلیل تحریک یا آسیب عصبی رخ می دهد. از علائم بیش حسی می توان به سوزن‌سوزن شدن، سوزش یا درد در نواحی مختلف اشاره کرد که در صورت شدید بودن در زندگی روزمره فرد اختلال ایجاد می کند.
علت های بیش حسی نیز متفاوت هستند و به دلایلی چون آسیب های عصبی، بیماری ام‌اس، دیابت، فشار عصبی و اضطراب اتفاق می افتد. همچنین برخی از افراد بعد از آسیب دیدگی یا جراحی دچار این حالت می شوند. درمان بیش حسی با توجه به علل آن انجام می شود و با درمان بیماری زمینه ای با روش های مختلف این مشکل برطرف می شود.
علت اختلال یکپارچگی حسی
یکپارچگی حسی پایه و اساس رفتارها و یادگیری پیچیده است. گاهی در برخی از افراد یکپارچگی حسی به نحو موثر و صحیحی رشد نمی کند، در چنین حالتی مشکلاتی در زمینه یادگیری، رشد و رفتار حاصل خواهد شد. البته نکته قابل توجه این است که کودک باید فعالانه دروندادها را سازماندهی و برای عملکرد در محیط استفاده کند. جنبه های زمانی و مکانی دروندادهای حسی مختلف، تفسیر و تداعی می شوند و در نهایت یکپارچه می گردند.
کاردرمانی پردازش حسی کمک می کند تا مغز اطلاعات یکپارچگی حسی است را یکپارچه کند. اهمیت امر پردازش اطلاعات حسی، به میزانی است که هشتاد درصد ازکل سیستم عصبی در این زمینه در پردازش اطلاعات حسی درگیر می شوند. نظریه یکپارچگی حسی در صدد توصیف مسائل زیر است: ارتباط بین نقایص تغبیر اطلاعات حسی که از بدن و محیط دریافت می شوند و نقایص یادگیری تحصیلی یا عصبی – حرکتی در افرادی که اختلال یادگیری یا خام حرکتی دارند.
جهت رزرو نوبت خدمات با واحد نوبت دهی ارتباط بگیرید.
علائم داشتن اختلال یکپارچگی حسی در کودکان
طبق پژوهش هایی که اخیراً انجام شده، بسیاری از رفتارهای کودکان که غیر طبیعی و عجیب به نظر می رسد ریشه در بر هم خوردن میزان درک حواس مختلف دارد. حتی در برخی از اختلالات مانند اختلال یادگیری می توان از رویکرد های حسی استفاده کرده و نتایج خوبی کسب کرد.
انجام مداخلات حسی در کودکان اوتیسم ( کاردرمانی اوتیسم )، کودکان دارای انواع اختلال یادگیری ( کاردرمانی اختلال یادگیری )، کودکان با مشکلات رفتاری، بیش حسی ها و دردهای غیر طبیعی که بعد از ضایعات ارتوپدی در افراد ایجاد می شود و… کاربرد دارد. علائمی که نشان دهنده بر هم خوردن ادراک حواس و اختلال یکپارچگی حسی است شامل :
- ترس شدید کودک از ارتفاع یا ناامنی جاذبه ای
- تمایل کودک به این که مدام از پله یا ارتفاعات مختلف بالا برود.
- کودک اشیای مختلف و اسباب بازی هایش را در دهانش می گذارد.
- کودک همه چیز را می بوید.
- کودک نمی تواند برخی از بافت های غذا را در دهان تحمل کند و دچار بدغذایی شده است.
- کودک پرخاشگر است و مدام خودش را به زمین یا دیوار می کوبد.
- تحمل کودک نسبت به درد بسیار بالاست.
- از چرخاندن اشیاء در مقابل چشمش لذت می برد.
- کودک تمایل شدید به لمس اشیای مختلف و افراد دارد.
اگر هر یک از علائم فوق در کودک وجود داشت، او نیازمند دریافت مداخلات حسی است. در ادامه به کودکانی که بیشتر د رمعرض یکپارچگی حسی هستند و انواع اختلال پردازش حسی بیشتر می پردازیم.
یکپارچگی حسی بیشتر در چه کودکانی دیده می شود؟
یکی از بارزترین نمونه های حوزه تخصصی کاردرمانی که در رشد درک کودکان مورد استفاده قرار گرفت، تمرکز بر پردازش حسی به ویژه در مورد حواس سطح بالا (تعادلی، لامسه و عمقی) است. در حوزه کاردرمانی و از نقطه نظر یکپارچگی حسی، این حواس بسیار مورد تأکید قرار می گیرند. زیرا حواس ابتدایی و اصلی هستند و روابط متقابل کودکان با جهان را در سال های اولیه زندگی کنترل می کنند. همچنین حواس سطح پایین (بینایی و شنوایی) نیز بسیار مهم هستند و همگام با رشد کودک آشکارتر می شوند و غلبه بیشتری می یابند.
در اوتیسم، یکپارچگی حسی نقش مهمی ایفاء می‌کند. این موضوع به این معناست که افراد با اوتیسم ممکن است تجربه حسی متفاوتی داشته باشند. ممکن است حساسیت بیش از حدی نسبت به روشنایی، صدا، بوها و حس لمس داشته باشند یا به طرز واعجاب‌آوری به حس ها عکس العمل نشان دهند. بعضی از افراد با اوتیسم تمایل دارند محیط خود را محدود کنند تا اطلاعات حسی را تنظیم کنند و از دستگاه های ایمنی مانند فشرده کننده ها یا گوشواره ها استفاده می کنند.
درک یکپارچگی حسی باعث می شود تا افراد مبتلا به اوتیسم و خانواده هایشان راه هایی را برای تنظیم تحریکات حسی و ایجاد محیط های پایدار و آرام ارائه دهند. همچنین، در تمرینات توانبخشی و آموزش ها، روی تنظیم احساسات و استفاده از تکنیک های مدیریت احساسات تمرکز می کنند. در نتیجه این موارد کمک می‌کند تا فرد با اوتیسم بهبود یابد و توانایی ها و مهارت های خود را در ارتباط با دنیای حسی بهبود ببخشد.
انواع اختلال یکپارچگی حسی
افرادی که دچار اختلال پردازش حسی هستند و به مداخلات یکپارچگی حسی در کاردرمانی نیاز دارند، ویژگی های زیر را خواهند داشت:
- مشکلات تنظیم و تعدیل حسی
- مشکلات تمیز و ادراک حسی
- اختلالات پردازش دهلیزی – حس عمقی
- کنش پریشی یا مشکلات مربوط به توانایی های برنامه ریزی حرکتی
به این نکته توجه داشته باشید که هر یک از این ۴ گروه به صورت الگوهای مجزا بایستی مورد بحث قرار بگیرند. اگر چه این ۴ گروه عمدتاً به همراه هم وجود دارند، اما عموماً کودکان دچار مشکلاتی هستند که فقط به یکی از این الگوها مرتبط می شود. البته در هر یک از این الگوها حیطه مشکلات به صورت جداگانه وجود دارد که در هنگام مداخله و در مراحل کاردرمانی توجه خاص به هر یک از آن ها می شود.
راهکار درمان یکپارچگی حسی در کودکان
کاردرمانی حسی یک استراتژی درمانی است که جهت درمان بسیاری از اختلالات پردازش حسی به کار گرفته می شود. به طور کلی،آن دسته از کودکانی از اختلالات پردازش های حسی رنج می برند، با انتخاب روش درمانی کاردرمانی حسی، این امکان را دارند تا از نظر حسی بسیار آرام‌تر و همچنین سازمان یافته تر باشند.
از دیگر مزایای انتخاب و استفاده از روش تاثیر گذار کاردرمانی حسی می توان به شرکت کردن بیمار در تمامی فعالیت ها اشاره کرد. اگر به طور جزئی تری بخواهیم کاردرمانی حسی را برای شما عزیزان شرح دهیم باید بگوییم که کاردرمانی حسی، یک برنامه تمرینی جهت سازگاری بسیاری از کودکان با محیط هایی همانند خانه، مدرسه، مهد کودک و … است.
کاردرمانی حسی به بسیاری از کودکان کمک می کند تا با استفاده از این روش تاثیرگذار به نیاز های جسمی و حرکتی خود کمک و آن ها را مدیریت کنند. همچنین کاردرمانی حسی برای آن دسته از اختلالاتی که سبب کاهش توجه، سطح فعالیت، یادگیری،تغییر در رفتار، رشد مهارت های کودک می شود را کاهش و یا به طور کامل از بین ببرد. لازم است این نکته را ذکر نماییم که کاردرمانی حسی یک روش تاثیر گذار و نوین جهت پیشگیری از چالش های شناخته شده است.
کاردرمانی راهکاری مناسب برای یکپارچگی حسی
کاردرمانی حسی یکی از انواع مداخلات کاردرمانی است که در بسیاری از انواع اختلالات در کودکان و بزرگسالان کاربرد دارد. درواقع کاردرمانی راهکاری بسیار مناسب و عالی برای یکپارچگی حسی شناخته می شود. یکی از انواع مداخلات حسی، یکپارچگی حسی می باشد که در طی آن هدف، افزایش پاسخ ها و رفتار های انطباقی در فرد است. هدف از انجام یکپارچگی حسی کاهش رفتار های غیر طبیعی است که در کودکان دیده می‌شود.
مداخلات حسی دیگری نیز در کاردرمانی انجام می شود تا بیش حسی یا واکنش بسیار زیاد و غیرطبیعی به یک محرک در افراد کاهش پیدا کرده و فرد بتواند عملکرد روزانه خود را انجام دهد. در مرکز توانبخشی طراوت در غرب تهران در واحد کاردرمانی شاهد فعالیت مشاوران و متخصصینی هستیم که در این زمینه به صورت خاص به درمان این اختلال توجه دارند.
مراحل کاردرمانی برای درمان اختلال پردازش حسی
رژیم حسی در اختلالات حسی
یکی دیگر از مداخلات در اختلالات حسی، استفاده از یک رژیم حسی موثر است. در این روش ،فعالیت ها به صورتی ملایم و سرگرم کننده معرفی می شوند. این کار می توانند طیف وسیعی از حواس را تسکین دهد. این روش برای بیمارانی که در خانه تمرین می کنند بیشترین تاثیر را دارد. بسته به حسی که تحت تاثیر است، درمان کاردرمانی همچنین می تواند شامل موارد زیر باشد:
- استفاده از رویکرد یکپارچگی حسی
- مداخلات بینایی. برای بهبود مهارت های بینایی-حرکتی، مناسب برای افرادی که در خواندن و نوشتن مشکل دارند.
- مداخلات شنیداری. که به افراد گفته می شود که فرکانس ها و الگو های متفاوتی از صدا ها را گوش بدهند. برای تحریک مغز، هنگامی که راه می روند یا روی تخته تعادل قرار دارند، این کار را انجام می دهند.
- روان درمانی برای افرادی به دلیل اختلالات حسی، دچار اختلال خلق شده اند.
- گفتار درمانی
برای درمان یکپارچگی حسی در کودکان، ابتدا باید یک ارزیابی حسی انجام شود. این ارزیابی معمولاً توسط یک کارشناس حرفه‌ای انجام می‌شود که با استفاده از تست‌های حسی بررسی می‌کند که کودک درک درستی از حس‌های خود دارد و آیا توانایی تجربه و ادراک هماهنگ از حس‌های مختلف بدن را دارد یا خیر.
کاردرمانی یکپارچگی حسی حرکتی
کاردرمانی حسی حرکتی یا حرکت درمانی حسی، یک روش درمانی است که برای بهبود یکپارچگی حسی و رشد حرکتی در افراد استفاده می‌شود. این روش درمانی، با استفاده از تمرینات حرکتی و تحریک حسی، از تمریناتی مانند تمرینات تعادلی، ورزشی، تمرینات قدرتی و تمرینات کششی استفاده می‌شود.
یکی از مزیت‌های کاردرمانی حسی حرکتی، افزایش توانایی های حرکتی در افراد است. این تمرینات، بهبود مهارت‌های حرکتی و تعادلی، افزایش قدرت عضلات و کاهش درد و تنش عضلانی را به دنبال دارد. همچنین، این روش درمانی می‌تواند هماهنگی حسی افراد را نیز بهبود بخشد. در کل، کاردرمانی حسی حرکتی، یک روش درمانی موثر است که برای بهبود کیفیت حرکتی و حسی افراد، افزایش توانایی های حرکتی و بهبود هماهنگی حسی را به دنبال دارد.
تمرینات لازم برای یکپارچگی حسی کودکان
در یکپارچگی حسی هدف این است که با اعمال انواع محرک های حسی و درگیر کردن همه حواس کودک علاوه بر درگیر کردن او در فعالیت، رفتار های تطابقی را در کودک را هم افزایش دهیم.
- کودک را روی تاب گذاشته و یک وسیله نسبتا سنگین ین با توجه به توانایی او به کودک می دهیم تا نگه دارد. در هنگام انجام تمرین موسیقی آرام پخش کرده و می توان از عود یا شمع های معطر در طی انجام تمرین استفاده کرد و از کودک می خواهیم که توپی که به سمتش پرتاب می شود را با پا شوت کند.
- کودک از بین موانع و از زیر صندلی ها که به صورت تونل چیده شده عبور کند.
- اگر کودک تمایل به بوییدن اشیاء دارد و مدام این کار را انجام می دهد می توانیم به پشت لب او کمی گلاب بزنیم تا با تحریک مستمر این حس میزان این رفتار در فرد کاهش بیاید.
- اگر کودک از ارتفاع می ترسد کودک را روی تخته تعادل گذاشته و به سمت جلو و عقب یا چپ رو راست حرکت دهیم.
- در برخی از مشکلات حسی نیاز است که حساسیت زدایی اتفاق بیفتد. اگر نسبت به بافت های مختلف حساسیت بیش از حد لمسی وجود دارد می تواند با پوشیدن بافت با جنس های مختلف از نرم و لطیف به زبرتر برسد.
تمرینات کاردرمانی حسی
تمرینات کاردرمانی حسی برای تقویت و تنظیم حواس مختلف بدن انجام می گیرد و یک روش درمانی عالی برای افرادی است که اختلال کم حسی و اختلال بیش حسی دارند و کمک می کند تا واکنش مناسب تری از خود بروز دهند. تمرینات کاردرمانی حسی به صورت بازی و متنوع است تا به فرد انگیزه بیشتری دهد. هدف از انجام این تمرینات، بهبود توجه، آرام سازی، هماهنگی حرکتی و افزایش توانایی در انجام فعالیت های روزمره است. در ادامه به تمرینات کاردرمانی حس های مختلف بدن خواهیم پرداخت:
تمرینات کاردرمانی حس لامسه
حس لامسه از احساسات گنجانده شده در بدن است که با کمک پوست دست و … می توان انواع اشیاء و … را لمس نمود. برای اینکه حس لامسه در افراد دچار اختلال یکپارچگی حسی تقویت شود کاردرمانی تمریناتی را پیشنهاد می دهد که بسیار کارآمد می باشد. تمرینات کاردرمانی حس لامسه شامل لمس بافت های مختلف می باشد که کودک یا فرد بزرگسال می تواند با لمس موادی مانند پارچه مخملی، سمباده، پنبه، پلاستیک حباب دار یا ماسه بازی کند. هدف از انجام این تمرین تحریک تدریجی گیرنده های پوستی و افزایش تحمل لمسی نسبت به محرک های مختلف می باشد.
همچنین از تمرینات دیگر می توان به غلتاندن توپ روی پوست، بازی با خمیرهای رنگی، ماساژ سبک و حمام های لمسی اشاره کرد.کاردرمان برای کسانی که اختلال بیش حسی دارند کم کم و مرحله به مرحله تماس با بافت های حساس را انجام می دهد تا کودک بتواند با احساس لمسی که تجربه می کند کنار بیاید. تمرینات حسی لمسی در کنار مزایایی که برای کاهش حساسیت و درک حس لامسه دارد موجب آرامش، کاهش اضطراب و بهبود تمرکز نیز خواهد شد.
تمرینات کاردرمانی حس تعادل
حس تعادل یا ویستیبولار از طریق ساختارهای گوش داخلی کنترل می شود و به تنظیم وضعیت بدن، راه رفتن و حفظ ثبات فرد کمک می کند. تمرینات کاردرمانی حس تعادل حرکاتی را شامل می شود که باعث تحریک سیستم تعادلی می گردد. این تمرینات شامل تاب خوردن، چرخیدن روی صندلی گردان یا ایستادن روی تخته تعادلی است. همچنین تمرینات مناسب برای کودکان این می باشد که کودک روی توپ درمانی بنشیند و با کمک مرکز کاردرمانی تهرانسر حرکات تعادلی انجام دهد.
همچنین دیگر تمرینات یکپارچگی حسی تعادل شامل راه رفتن روی خط مستقیم، پریدن از روی مانع یا ایستادن روی یک پا می باشد. با انجام این تمرین ها عضلات مرکزی بدن تقویت می شود و هماهنگی خوبی بین مغز و بدن ایجاد می گردد. در کودکان با اختلالات حسی با انجام تمرینات تعادلی حس ترس از آنها دور خواهد شد و اطمینان بیشتری بر عملکردهای خود خواهند داشت و مهارت های حرکتی آنها بهبود پیدا می کند.
تمرینات کاردرمانی حس عمقی
حس عمقی یا حس وضعیت بدن به ما کمک می کند تا بدون نگاه کردن، موقعیت اعضای بدن را تشخیص دهیم. در کاردرمانی یکپارچگی حسی که توسط کاردرمان انجام می گیرد تمریناتی لحاظ می شود تا این حس تحریک گردد. برای تحریک این حس کارهایی چون فشار دادن، کشیدن یا تحمل وزن انجام می گیرد که باعث افزایش آگاهی بدن از موقعیت خود در فضا می شود.
تمرین هایی مثل فشار دادن توپ بین زانوها، راه رفتن روی چهار دست و پا یا پریدن روی ترامپولین از تمرینات موثر می باشند. تمریناتی که برای کودکان در نظر گرفته می شود باید باعث سرگرمی کودک شوند و آنها را ترغیب به ادامه نمایند.
تمرینات کاردرمانی حس شنیداری
برخی از کودکان به صداهای محیطی بیش از حد واکنش نشان می دهند و حتی ممکن است تمرکز شنیداری پایینی داشته باشند که با کمک تمرینات کاردرمانی حس شنیداری به مرور درمان خواهند شد. از تمرینات راحت و کاربردی گوش دادن به صداهای طبیعی مثل صدای باران، دریا یا آواز پرندگان در محیطی آرام است. همچنین گوش دادن به موزیک های آرامش بخش و خاص نیز کمک زیادی به شما می کنند.
همچنین کاردرمان از بازی های تشخیص صدا نیز برای کودکان استفاده می کند. به این صورت که صدای یک حیوان یا هر وسیله صدادار دیگری را پخش می کند و شناخت صدا را بر عهده کودک می گذارد. تمرینات دیگر برای رفع اختلال یکپارچگی حسی شامل هماهنگی صدا و حرکت است که شامل کوبیدن طبل با ریتم مشخص یا تکرار الگوهای صوتی است. هدف از انجام این تمرینات بهبود تحمل صوتی، افزایش تمرکز و ارتقای درک شنیداری می باشد. برای برخی از کودکان با مشکلات شنیداری از هدفون های مخصوص برای کاهش حساسیت یا بهبود پردازش صوتی بهره گرفته می شود.
تمرینات کاردرمانی حس بینایی
حس بینایی از احساسات پنج گانه است که یک حس برای دیدن نیست و می توان با کمک این حس به ردیابی، تمرکز و تشخیص جزئیات پرداخت. از تمریناتی که حس بینایی را تقویت می کند می توان به بازی هایی چون بازی دنبال کردن اشیا با چشم، تشخیص تفاوت بین تصاویر یا مرتب کردن اشیاء بر اساس رنگ و شکل اشاره کرد. همچنین تمرین دنبال کردن چراغ متحرک یا لیزر نیز که با چشم یا انگشت انجام می شود بسیار در اینباره کمک کننده است.
تمرین های دیگر برای تقویت حس بینایی و رفع اختلال یکپارچگی حسی شامل پازل های ساده، پیدا کردن اشیاء در محیط شلوغ یا بازی با توپ می باشد. این فعالیت ها در کنار بهبود وضعیت بینایی باعث بهبود حرکتی نیز می شود. کودکانی که ضعف بینایی دارند با تمرینات کاردرمانی، دقت، تمرکز و توانایی بیشتری خواهند داشت و با انجام منظم این تمرینات تأثیرات مثبتی در یادگیری، خواندن و نوشتن دیده می شود.
تمرینات کاردرمانی حس بویایی و چشایی
عدم داشتن حس بویایی و چشایی نیز یک معضل بزرگ برای کودک است و با اینکه در کاردرمانی توجه ویژه ای به آن نمی شود اما تمریناتی وجود دارد که برای کودکانی که حساسیت زیاد یا کمی دارند مورد استفاده قرار می گیرد. برای بهبود حس بویایی می توان گفت که کودک را در معرض بوهای مختلف مانند لیمو، نعناع، قهوه یا دارچین قرار می دهند و خواسته می شود تا به شناسایی و توصیف بو بپردازند. با انجام این کار بویایی تحریک می شود و حس بویایی در فرد افزایش پیدا می کند.
در زمینه چشایی نیز تمریناتی که کاردرمان انجام می دهد چشاندن طعم های متنوع مانند ترش، شیرین، شور یا تلخ در قالب بازی به کودک است. با این کار کودک طعم ها را بدون داشتن اضطراب امتحان می کند و می توان مزه غذاهای جدید را بپذیرد.
جمع بندی
همان طور که در این مطلب اشاره کردیم، اختلال یکپارچگی حسی موجب می شود که کودک نتواند در به کاربردن درست محرک ها موفق عمل کند و مشکل دارد. یادآوری می کنیم که این اختلال می تواند به شکل های مختلفی بروز نماید. یعنی این اختلال ممکن است در هر یک از حس های کودک خود را نشان دهد.
برای این که به این کودکان کمک شود بایستی آگاهی والدین و خانواده ها از این اختلال بیشتر و با فهم کودک مطابقت داشته باشد. در این مطلب سعی کردیم راهکارهای عملی از جمله مراجعه به مرکز توانبخشی طراوت در غرب تهران را به شما پیشنهاد کردیم. امید است این اطلاعات که با شما به اشتراک گذاشته شد برای اقدامی عملی مفید باشد.
4 پاسخ
سلام پسر من اتیسم داره و تا حدودی هم مشکلات حسی داره چطوری میتوانم نوبت بگیرم؟
با سلام
با شماره های ۰۲۱۴۴۵۰۸۶۵۲و ۰۲۱۴۴۵۰۴۴۲۳تماس بگیرید