فواید روانشناسی کودک و تاثیر آن

فواید روانشناسی کودک موجب می شود تا ما شناخت بهتری نسبت به دنیای کودکان پیدا کنیم. روانشناسی کودک امروزه در حیطه های مختلفی به روانشناسان کمک می کند تا علل رفتارهای کودکان را در مراحل مختلف رشد متوجه شده و البته راهکارهایی مفید هم برای آن ها پیدا کنیم. روانشناسی کودکان، بر نحوه و میزان رشد اجتماعی و شناختی آن ها متمرکز شده است. با استفاده از شیوه های مدرن علمی، مواردی همچون جنبه های مختلف رشد، میزان و نوع ارتباطات، شخصیت، مهارت های فردی و نوع تفکر کودکان و نوجوانان در این روش بررسی می شوند. اغلب اوقات نقاط مشترک می توانند زمینه ای برای درمان افراد مشابه فراهم کنند. در این مطلب به روانشناسی کودک و اهمیت آن می پردازیم. همچنین به این سوال که آیا این روش می تواند از اختلالات روانی پیشگیری کند، پاسخ می دهیم. لطفاً تا پایان مطلب با ما همراه بمانید.

روانشناسی کودک چیست؟

بی شک، یکی از شاخه های مهم علم روانشناسی که به مطالعه رفتارها، مراحل رشد ذهنی و جسمی و حتی نیازهای کودکان می پردازد، روانشناسی کودک است. والدین نیاز دارند درک درستی از اتفاقات و مشکلاتی که کودکشان با آن مواجه است را داشته باشند. با به دست آوردن این مهارت ها است که والدین می توانند در شرایط مختلف با فرزند خود رفتار درست و سنجیده ای داشته باشند. والدین گاهی فکر می کنند فرزندشان تا زمانی که به بلوغ نرسد چیزی را درک یا احساس نمی کند. یا بعضی از والدین هیچ نگرانی درباره سلامت روانی فرزند خود در سنین کودکی ندارند، در صورتی که این تصوری اشتباه است. روانشناسی کودک در ارائه مسیر درست تربیت و رفتار با کودک در محیط خانه و خارج از آن کاربرد دارد. این حوزه بر روی مواردی ازجمله افزایش اعتماد به نفس، فرزندپروری، خلاقیت و تمام موارد تربیتی و پرورشی در کودک تمرکز دارد.

روانشناسی کودک در چه زمینه هایی می تواند کمک کند؟

در زمینه فواید روانشناسی کودک و نوجوان به این نکته مهم اشاره می کنیم که این حوزه به سیر تغییرات ایجاد شده در زندگی کودکان و نوجوانان و اتفاق هایی که در این سنین تجربه می کنند، می پردازد. روانشانسی بر نحوه میزان و رشد اجتماعی و شناختی کودکان هم متمرکز است. درواقع با استفاده از شیوه های علمی مدرن در این حیطه، تاثیر عوامل فردی و اجتماعی بر نقطه عطف رشد کودکان هم به دقت بررسی می شود. علم روانشناسی کودک، در انواع اختلالات از جمله، اختلال لجبازی و نافرمانی، از هم پاشیدگی کودکان، اختلال پرخاشگری، اختلالات نقص توجه و تمرکز، اختلال adhd و بسیاری موارد دیگر به شناسایی رفتارهای ناهنجار کودک کمک می کند. در کل، این علم موجب شده تا ما شناخت بهتری نسبت به دنیای کودکان پیدا کنیم. والدین و مراقبین به همراه درمانگران می توانند علل رفتارهای کودکان را در هر مرحله ای زندگی متوجه شوند.

روانشناسی کودکان همچنین به مطالعه رشد و تکامل کودکان از تولد تا بزرگسالی می پردازد. همچنین روی رفتارهای آگاهانه و ناآگاهانه کودکان تمرکز بیشتری دارد. این شاخه از روانشناسی به بررسی جنبه های مختلف رشد و تجزیه و تحلیل رشد ذهنی کودک و درک او از محیط اطرافش هم تمرکز دارد. شاید هنوز هم برخی بپرسند که روان شناسی کودک چه اهمیتی دارد؟ برای درک بیشتر اهمیت این شاخته از روانشناسی باید بگوییم که به والدین، مربیان و سایر متخصصان کمک می کند تا از نیازها و چالش های کودکان درک بهتری داشته باشند. درک این موضوع می تواند محیطی آرام، حمایتی و پرورشی برای رشد و یادگیری کودکان فراهم کند.

اهمیت روانشناسی کودک در رشد و توسعه عاطفی

اما در این قسمت به اهمیت روانشناسی کودک در رشد و توسعه عاطفی بیشتر و دقیق تر می پردازیم. ابتدا باید بگوییم که به طور دقیق مشخص نیست رفتار کودک برگرفته شده از یک مرحله طبیعی رشد است یا نشانه یک ناهنجاری و مشکل در اوست. اما روانشناسان کودک می توانند به شما کمک کنند تا تفاوت ها را درک کنید. قطعاً درک الگوهای روانشناختی طبیعی و غیرطبیعی به والدین کمک می کند که بتوانند بهتر کودک خود را شناخته و درک کنند و در نهایت ارتباط بهتری با کودک برقرار کنند. در این علم به کودک روش های کنار آمدن برای مدیریت هیجانات و احساسات آموزش داده می شود. این مهارت ها می توانند در پیشرفت و رشد و شکوفایی کودک در هر مرحله از زندگی به او کمک کنند.

از طرف دیگر همان طور که می دانید رشد اجتماعی و رشد عاطفی به صورت عمیقی در هم آمیخته هستند. رشد عاطفی به این معناست که کودک چگونه احساس می کند و چگونه می تواند احساسات خود را درک و ابراز کند. پس رشد عاطفی در کودکان در سنین خیلی پایین، از طریق ابراز احساساتی مانند شادی، ترس، عصبانیت یا غم بیان می شود. اما با رشد کودک، احساسات پیچیده تری مانند امید، احساس غرور، احساس گناه و اعتماد به نفس نیز بروز می کنند. بعلاوه رشد عاطفی کودک شامل توانایی های کودک در درک متقابل احساس دیگران و ابراز همدلی با آنان هم می شود.

به هر حال، تنظیم احساسات، یادگیری و بیان آن ها برای کودکان بسیار مشکل است. اگر بتوانیم به کودکان در درک زودتر احساساتشان کمک کنیم، متقابلاً به رشد عاطفی فعلی و آینده آن ها کمک کرده ایم. پس از فواید روانشناسی کودکان می توانیم به این نکته اشاره کنیم که روانشناس می تواند به کودک کمک کند تا احساسات خود را به روشی سالم و مثبت درک و بیان نماید.

تاثیر روانشناسی کودک بر رفتارهای اجتماعی

روانشناسی کودک در حوزه رشد رفتارهای اجتماعی هم بسیار مورد استفاده است. هدف از روانشناسی کودک در رشد رفتارهای اجتماعی این است که کودکان بتوانند در تعامل با دیگران و همنوعان خود را توانمند کنند. یعنی باید توانایی های همکاری، سازگاری، حل تعارض و پیروی از قوانین اجتماعی و خانواده را در خود رشد دهند. این کار به عهده روان درمانگران است که می توانند به کودکان در تمام این زمینه ها آموزش های لازم را بدهند. طبق تحقیقات و آزمایش هایی که در خصوص رشد شناختی کودکان در سال های اخیر به دست آمده است، حتی نوزادانی که تازه به دنیا آمده اند هم قبل از این که توانایی بیان کردن داشته باشند از محیط خود آگاه هستند و به آن علاقه نشان می دهند.

پس در روانشناسی کودک علاوه بر رشد جسمی و عاطفی به فرآیند تفکر و چگونگی یادگیری فکر هم توجه می شود. مشاهده و درک جهان پیرامون، حافظه، یادگیری زبان، تصمیم گیری، حل مسئله و نحوه استفاده کودک از تخیل و استدلال از نکات اساسی است که در این شاخه از علم روانشناسی مورد توجه درمانگران قرار دارد. یادآوری می کنیم، همه عوامل ذکر شده می توانند از محیط و مسائل ژنتیک تاثیر بپذیرند. کودکان همچنین در جلسات روانشناسی، مهارت های رفتارهای اجتماعی مانند شنیدن، انتظار سازی، متوقف کردن خود و صحبت کردن به ترتیب را می آموزند. این کار به کودکان کمک می کند که با دیگران ارتباط موفقی داشته باشند.

روانشناسی کودک و نقش آن در بهبود تحصیلی

توجه داشته باشید که دوران آغاز مدرسه رفتن کودکان از لحاظ روانشناسی بسیار مهم است و البته مورد توجه پدران و مادران هم هست. اما دوران کودکی از مهم ترین دوره های زندگی کودکان است چرا که ویژگی های شخصیتی آن ها در این سن شکل می گیرد. به همین دلیل هست که باید توجه ویژه ای به آن داشته باشیم. ورود به مدرسه و یک محیط اجتماعی بزرگ تر، برای اولین بار برای کودکان بسیار مهم است. چون آن ها با قوانین جدید آشنا می شوند و بخصوص متوجه می شوند که آن ها در مرکز دنیا قرار نگرفته اند. همه این اتفاقات باعث می شوند که کودک بحران های روحی زیادی را تجربه کند. پس یکی از فواید روانشناسی کودک، برای دانش آموزان ابتدایی اهمیت بیشتری پیدا می کند.

چگونه روانشناسی کودک می تواند به پیشگیری از اختلالات روانی کمک کند؟

روانشناسان با توجه به دانشی که دارند، ریشه عوامل غیر طبیعی در رشد و رفتار کودک را شناسایی می کنند. بدون شک این ریشه یابی و تشخیص زودهنگام در باره مسائل می تواند در حوزه یادگیری، ترس، بیش فعالی، پرخاشگری یا اضطراب و سایر موارد مربوط به مشکلات کودکان، در روند درمان و بهبود، تاثیرگذار و کمک کننده باشد. پس تاخیر در رشد کودک و شناخت جنبه های مختلف آن توسط روانشناس می تواند در زندگی حال حاضر کودک و در آینده تحصیلی و شغلی او بسیار موثر باشد. مثلاً ارزیابی و تشخیص تاخیر در رشد یا ناهنجاریی هایی مانند اوتیسم می توانند به پیشگیری و روند بهبود بیماری و کوتاه تر شدن عوارض این اختلالات بسیار موثر باشد.

همان طور که قبلاً هم اشاره کردیم، کودکان مانند بزرگسالان در مسیر رشد خود با چالش ها و البته آسیب هایی مواجه خواهند شد. حالا اگر والدین با دقت نتوانند این تغییرات را در کودک تشخیص دهند، نمی توانند به موقع از متخصص کمک های لازم را بگیرند. بسیاری از کودکان امکان دارد که به اختلالات روانی و رفتاری مبتلا شوند که ممکن است بر روی زندگی فردی، روابط اجتماعی و حتی ادراک آن ها از دنیای اطراف تاثیر بگذارد. پس یکی دیگر از فواید روانشناسی کودک تشخیص، کنترل و بهبود این اختلال ها خواهد بود. درمان کودکان در جلساتی که توسط درمانگر متخصص برنامه ریزی می شود به صورت گروهی یا فردی انجام می شود.

مرکز روانشناسی کودکان در غرب تهران

بر اساس آن چه تاکنون در این مطلب ارائه کردیم، دریافتیم که روانشناسی کودک به بررسی جنبه های مختلف رشد کودک از جمله رشد جسمی، عاطفی، شناختی و اجتماعی می پردازد. همان طور که روانشناسی کودکان اهمیت دارد، انتخاب مرکزی با متخصصان و مشاوران کارآزموده و باتجربه هم حائز اهمیت است. مرکز توانبخشی طراوت در غرب تهران (تهرانسر) یکی از بهترین مراکز شناخته شده در ارائه خدمات توانبخشی در تمام حیطه های درمانی است. ما با استفاده از امکانات پیشرفته، درمانگران و روانشناسان متخصص در این مرکز توانسته ایم پاسخگوی نیازهای کودکان باشیم تا در محیطی آرام و پویا به شکوفایی برسند. مشاوره و پاسجگویی سوالات شما از طریق وب سایت و تماس تلفنی به سادگی امکان پذیر است.

سخن آخر

همانگونه که گفتیم، روانشناسی کودک شاخه مهمی از سلامت خانواده است. فواید روانشناسی کودک و آموزش مهارت های مختلف می تواند کودکان را در چالش های یادگیری، تاخیرات رشدی و حتی تفاوت های اجتماعی یاری کند. این شاخه به والدین هم این امکان را می دهد که برای کمک به رشد و توسعه شخصیت کودکشان منابع لازم را داشته باشند. چنانچه دنبال روانشناس و درمانگر باتجربه و متبحر هستید، به مرکز توانبشخی طراوت مراجعه نمایید.