گفتاردرمانی برای کودکان اوتیسم

گفتاردرمانی اوتیسم به بهبود مهارت های ارتباطی و اجتماعی کودک مبتلا به اختلال اوتیسم در محیط های مختلف مانند خانه و مدرسه کمک می کند. توانبخشی گفتار درمانی چالش های مربوط به زبان و ارتباط را برطرف می کند. این مهم حتی می تواند به افراد مبتلا به اوتیسم کمک کند تا ارتباطات کلامی، غیر کلامی و اجتماعی خود را بهبود بخشند. کودکان طیف اوتسیم معمولاً دچار اختلالات ارتباطی هستند که برای بهبود آن به مداخلات گفتاردرمانی احتیاج پیدا خواهند کرد.
متاسفانه اختلالات عصبی تکاملی اوتیسم شیوع بالایی در جوامع مختلف دارند.  به همین جهت مراکز توانبخشی در کنار گفتاردرمانی اهداف درمانی مهمی را برای کودکان اوتیسم پیش می برند. در کلینیک توانبخشی طراوت غرب تهران برنامه گفتاردرمانی با ارزیابی آسیب شناس گفتار زبان برای ارزیابی نقاط قوت و چالش های ارتباطی فرد آغاز می شود.

در این مرکز با استفاده از این ارزیابی ها تلاش می شود به فرد برای برقراری ارتباط مفیدتر و کاربردی کمک شود. در این مقاله همراه ما باشید تا نشانه ها و علائم اوتیسم و نقش گفتاردرمانی در بهبود این اختلال را بیشتر بررسی کنیم.

اوتیسم چیست؟

شیوع حیرت آور این اختلال (نزدیک به ۲% کودکان) و عدم اطلاع کافی و به روز افراد جامعه و حتی متخصصین بهداشتی و درمانی از این اختلال ضرورت وجود چنین روزی را حتی درتقویم جهانی مشخص می کند. اوتیسم یک اختلال ارتباطی است که در آن هم ارتباط کلامی(گفتار) و هم ارتباط غیرکلامی مختل می شود. اختلال طیف اوتیسم یک اختلال عصبی – تکاملی است که در چندین سال اخیر شیوع آن گسترده تر شده است.  پس برای بهبود ارتباط و گفتار افراد مبتلا به اوتیسم، گفتاردرمانی لازم و ضروری است.

طبق آمارهای اراِئه شده، از هر ۴۲ پسر و از هر ۱۸۹ دختر، یک نفر مبتلا به اختلال طیف اوتیسم است. شیوع این اختلال درکودکان به طور کلی و بدون در نظر گرفتن جنسیت، ۱ نفر در هر ۶۸ کودک است. آمارها نشان می دهد که بروز این اختلال در پسرها تا ۵ برابر بیشتر از دخترها است.

تقریباً برای هر کسی با تشخیص اختلال طیف اوتیسم گفتاردرمانی پیشنهاد می شود. گفتاردرمانی اوتیسم می تواند افراد مبتلا به این اختلال را در بهبود توانایی هایشان برای برقراری ارتباط و تقابل با دیگر افراد کمک کند. بسته به سطح اوتیسم فرزندتان، درمانگر روی یک یا همه توانایی ها متمرکز می شود.

معمولاً همه افراد مبتلا به اوتیسم دارای چالش های ارتباط اجتماعی هستند. اما همه افرادی که دارای چالش های ارتباط اجتماعی هستند اوتیسم ندارند. گفتاردرمانی می تواند به تشخیص این که آیا فرد مبتلا به اوتیسم است یا اختلال ارتباطی اجتماعی (کاربردشناسی)، کمک کند و به این ترتیب تشخیص درست به درمانگر کمک می کند تا بهترین درمان را دنبال کند.

کودکان اوتیسم چه علائمی دارند؟

یادآور می شویم اوتیسم یک ناتوانی رشدی است که معمولاً قبل از ۳ سالگی خود را نشان می دهد. همچنین اوتیسم بخشی از اختلالات عصبی است که اختلال در ارتباطات، تعاملات اجتماعی و مهارت های شناختی را شامل می شود. قابل ذکر است اوتیسم یا ASD اغلب با طیف وسیعی از ویژگی ها مرتبط است. با توجه به موارد ذکر شده در گفتاردرمانی اوتیسم، علائم زیر معمولاً مدیریت می شوند. این نشانه ها شامل موارد زیر هستند:

• فعالیت های تکراری
• مقاومت شدید در برابر تغییرات روزمره
• واکنش های غیر معمول به مواردی مانند لمس شدن
• ناتوانی در تعامل با محیط

افراد مبتلا به ASD (اختلالات طیف اوتیسمی) ممکن است مشکلات عمده ای در ارتباط با گفتار و ارتباط غیرکلامی داشته باشند. همچنین در اغلب این افراد تعامل اجتماعی بسیار دشوار است. به همین دلایل گفتاردرمانی، بخش مرکزی درمان و توانبخشی اوتیسم را شامل می شود. قابل ذکر است آسیب شناسی گفتار می تواند طیف وسیعی از مشکلات ارتباطی افراد مبتلا به اوتیسم را برطرف کند.

برای ارزیابی کودکان مبتلا به اوتیسم معمولاً از گروهی که درباره بیماری اوتیسم تخصص دارند استفاده می شود. این تیم ممکن است شامل یک پزشک،متخصص مغز و اعصاب، روانشناس رشدی و گفتاردرمانگر باشد. به یاد داشته باشید فرد و اعضای خانواده فرد مبتلا به اوتیسم همیشه بخشی از تیم هستند. همچنین برای اطمینان از این که فرد کم شنوا نیست از یک یک شنوایی شناس هم کمک گرفته می شود.

در اینجا به برخی از علل احتمالی اوتیسم هم اشاره می کنیم که خوب است بدانید:

• تفاوت های ژنتیکی
• تفاوت در رشد یا عملکرد مغز
• قرار گرفتن در معرض مواد مضر یا مواد شیمیایی در محیط

متخصصین گفتاردرمانی اوتیسم در کلینیک طراوت غرب تهران (تهرانسر) مهارت های ارتباطی و اجتماعی فرد را آزمایش می کنند. آنها ممکن است با دیگران صحبت کنند تا از ارتباطات فرد در محیط هایی مانند خانه و مدرسه هم مطلع شوند. فراموش نکنید درک کودکان و افراد مبتلا به اوتیسم که بسیار کم صحبت می کنند یا اصلاً صحبت نمی کنند دشوار است.

گفتاردرمانگران توانایی کودک را در استفاده از ارتباطات تقویتی و جایگزین برای کمک به برقراری ارتباط آزمایش می کنند. این روش های ارتباطی می تواند شامل زبان اشاره، حرکات، تصاویر، رایانه ها و سایر وسایل الکترونیکی باشند. به این ترتیب متوجه می شویم تشخیص علائم کودکان مبتلا به اوتیسم بایستی توسط گروهی متخصص صورت بگیرد. پس از این گفتاردرمانگرها یا به تنهایی و یا در گروه های کوچک با کودک کار می کنند.

چه کودکانی نیاز به گفتاردرمانی دارند؟

یکی از سوالات مهم خانواده ها این است که چه کودکانی نیاز به گفتاردرمانی دارند؟ شما در ابتدا بایستی به اختلالات کلامی آشنا باشید و پس از آن برای اقدامات درمانی عملکرد مناسب و سریعی هم داشته باشید. قابل ذکر است مشکلات گفتاری تنوع بسیار زیادی دارند و بهتر است این چالش را با کمک و توسط درمانگران متخصص حل کنید. در واقع مشاوره با درمانگران شما را از نگرانی و سردرگمی نجات داده و راه حل های موثری پیش پای شما می گذارند. پس به یاد داشته باشید در موارد زیر کودکان نیاز به گفتاردرمانی تخصصی دارند:

• مشکلاتی در تکلم و آواها
• مشکلاتی در غذا خوردن نوزادان
• مشکلات غذا خوردن در کودکان
• رشد مهارت های کلامی و زبانی
• رشد مهارت های گفتاری

با نگاه به موارد بالا مشخص می شود که گفتاردرمانی تخصصی و بخصوص گفتاردرمانی اوتیسم چقدر می تواند در روند بهبودی به کودک کمک کند. در واقع گفتاردرمانی اوتیسم با حرکت و استفاده از حروف الفبا و کلمات می تواند در تقویت مهارت زبانی و توجه بچه‌های اوتیسم موثر عمل کند. طبق نتایج تحقیقات تقریباً ۶۰ درصد کودکان اوتیسم حرف می زنند و تقریباً ۴۰ درصد از کودکان اوتیسم هرگز حرف نمی زنند. عوامل مختلفی در حرف زدن کودکان اوتیسم دخیل هستند مانند:

• ضریب هوشی کودک
• شدت اوتیسم
• داشتن یا نداشتن اختلالات همراه با اوتیسم مانند بیش فعالی و…..

به این ترتیب تمرین های گفتاردرمانی اوتیسم برای کودکان تحت تأثیر این بیماری تنوع زیادی دارد و به طور کلی برای بهبود مهارت های گفتاری و زبانی آنها طراحی شده است. تمرینات گفتاردرمانی برای تقویت مهارت گفتاری بچه‌های اوتیسم در مرکز توانبخشی طراوت تهرانسر شامل طیف وسیعی می شود که گفتاردرمانگر از آن ها در مراحل مختلف استفاده می کند.

گفتاردرمانی اوتیسم چه مراحلی دارد؟

طبق تحقیقاتی که تاکنون انجام شده است هیچ درمان شناخته شده ای برای اوتیسم وجود ندارد. برای کودکان خردسال مبتلا به اوتیسم، بهتر است زودتر از تیم توانبخشی و گفتاردرمانی اوتیسم کمک بگیرید. هرگز فراموش نکنید گفتاردرمانگران نقش مهمی در درمان اوتیسم دارند. آنها می توانند به فرد مبتلا در ایجاد مهارت های ارتباطی و اجتماعی در محیط های مختلف مانند خانه، مدرسه و محل کار کمک کنند. بسته به نیاز فرد، گفتاردرمانگران ممکن است بر روی برخی از مهارت های زیر کار کنند:

• استفاده از رفتارهای ارتباطی مناسب
• نوبت گیری در گفتگو
• انتقال از یک فعالیت به فعالیت دیگر
• پذیرش تغییر و گسترش علایق، از جمله امتحان غذاهای جدید
• بهبود مهارت خواندن و نوشتن

قابل ذکر است برخی از افراد در طیف اوتیسم قادر به صحبت نیستند. برخی دیگر هنگام برقراری مکالمه یا درک زبان بدن و حالات چهره در هنگام صحبت با دیگران مشکل دارند. گفتاردرمانگران در گفتاردرمانی اوتیسم مرکز تهرانسر با توجه به کمبودهای کودک، مراحل زیر را انتخاب می کنند:

• تقویت عضلات دهان، فک و گردن
• ایجاد صداهای واضح تر در گفتار
• تطبیق احساسات با حالت صحیح صورت
• درک زبان بدن
• پاسخگویی به سوالات
• تطبیق تصویر با معنی آن
• استفاده از برنامه های گفتار در گوشی های هوشمند برای تولید کلمه مناسب
• تعدیل لحن صدا توسط گفتاردرمانگر

پس فراموش نکنید با غربالگری زود هنگام و تشخیص افراد در معرض خطر، انتخاب گفتاردرمانی اوتیسم و ارجاع به سایر متخصصان و شروع مراحل درمان راهگشاست. پس از تشخیص اوتیسم، گفتاردرمانگران بهترین راه ها را برای بهبود ارتباطات و افزایش کیفیت زندگی افراد ارزیابی می کنند. اگر فرد مبتلا به اوتیسم غیر کلامی است یا مشکل عمده ای در گفتار دارد، گفتاردرمانگر اوتیسم ممکن است جایگزین هایی برای گفتار معرفی کند.

بهترین مرکز گفتاردرمانی اوتیسم در غرب تهران

همان طور که قبلاً اشاره کردیم در اغلب افراد مبتلا به اوتیسم مکالمه دشوار بوده و ممکن است نشانه های اجتماعی را درک نکنند. برخی از افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است اصلاً صحبت نکنند و برخی دیگر ممکن است بسیار خوب صحبت کنند. اما همه آنها برای دوست یابی و برقراری ارتباط اجتماعی دارای چالش هایی خواهند بود. همچنین افراد مبتلا به اوتیسم گاهی علاقه ای محدود و یا رفتارهای تکراری دارند. آنها ممکن است روی یک موضوع مانند اتومبیل یا یک برنامه تلویزیونی تمرکز کنند، حتی گاهی به یک شی یا فعالیت خاصی وابستگی دارند.

بدون شک مداخلات گفتاردرمانی اوتیسم می تواند برای این افراد بسیار کاربردی باشد. البته یک فرد مبتلا به اوتیسم ممکن است تغییرات در برنامه خود یا تغییر در نحوه انجام کار را دوست نداشته باشد. بسته به میزان تأثیر این چالش ها بر زندگی روزمره، اوتیسم می تواند در طیفی از خفیف تا شدید متغیر باشد. شما اغلب می توانید علائم و نشانه های اوتیسم را در کودکان بسیار کوچک مشاهده کنید. اما گاهی اوقات این علائم چندان قابل توجه نیستند و ممکن است تا سن مدرسه یا حتی بزرگسالی تشخیص داده نشوند.

کلینیک توانبخشی طراوت در غرب تهران (تهرانسر) به عنوان بهترین مرکز گفتاردرمانی اوتیسم بر روی چالش هایی در ارتباط، مهارت های اجتماعی و رفتارها متمرکز است.درنتیجه مشاوران این مرکز با خدماتی تخصصی همواره در جهت یاری شما و بهبود فرزندتان گام برمی دارند.

مزایای گفتاردرمانی برای کودکان با اختلال اوتیسم چیست؟

یادآوری این نکته مهم است که گفتاردرمانی تاخیر زبانی می تواند ارتباط کلی را بهبود بخشد. این امر باعث می شود افراد مبتلا به اوتیسم توانایی خود را برای ایجاد روابط و عملکرد در زندگی روزمره بهبود بخشند. در ادامه اهداف و مزایای خاص گفتاردرمانی را برای شما آورده ایم تا دیدی کلی تر و واضح تر نسبت به توان بخشی گفتاردرمانی و نتایج درمانی داشته باشید.

• تلفظ و بیان کلمات به نحو صحیح
• ارتباط شفاهی،کلامی و غیرکلامی
• درک ارتباطات کلامی و غیر کلامی
• درک مقاصد دیگران در طیف وسیعی از موقعیت ها
• برقراری ارتباط بدون درخواست داشتن از دیگران
• آموزش دانستن زمان و مکان مناسب برای برقراری ارتباط؛ به عنوان مثال چه زمانی باید بگوید “صبح بخیر”.
• توسعه مهارت های محاوره ای
• تبادل ایده ها
• ارتباط برقرار کردن به جهت رشد تعاملات اجتماعی
• برقراری ارتباط، بازی و تعامل با همسالان و لذت بردن از آن ها
• آموزش خود تنظیمی

فعالیت های گفتار درمانی اوتیسم در تهرانسر همچنین شامل مهارت های اجتماعی و رفتارهای اجتماعی طبیعی نیز هست. برای مثال کودک یاد می گیرد چگونه ارتباط چشمی برقرار کند یا اینکه در چه فاصله مناسبی از دیگر افراد قرار بگیرد. این مهارت ها تقابل و تعامل با افراد را برای او آسان تر می کنند.

درمان اوتیسم، از متخصص کمک بگیرید

بهترین زمان درمان اوتیسم، همکاری با تیم درمانی و آغاز درمان در اولین نشانه‌های اوتیسم است. معمولاً درمان اوتیسم در سنین کودکی آغاز می‌شود. همچنین بهترین نتایج را می‌توان با شروع زودرس درمان و مداخلات زودهنگام حاصل کرد. اما در هر سنی که درمان آغاز شود، بهبودهای مهمی قابل دستیابی است.

فراموش نکنید زمان‌بندی و مدت درمان اوتیسم، بسته به نیازها و شرایط هر فرد تفاوت دارد. درمان اوتیسم معمولاً شامل موارد زیر است:

1. مداخلات رفتاری
2. تراپی گفتاری و زبانی
3. تراپی شناختی و رفتاری
4.  شناخت درمانی
5. داروها

در نتیجه نوع و مدت درمان بستگی به اندازه بار شدید تکلیف‌شکنی، میزان حرکت‌های تکراری و توانمندی‌های کودک دارد. موضوع مهم دیگر در درمان اوتیسم، پشتیبانی و آموزش خانواده است. حضور مستمر خانواده و همکاری با تیم درمانی در تمام فرآیند درمانی اهمیت بسیاری دارد و عامل موثری بر بهبود و پیشرفت فرد با اوتیسم است.

جمع بندی

در این مقاله به گفتاردرمانی اوتیسم و نحوه درمان و اهمیت شروع به موقع درمان پرداختیم. کودکان اوتیسم برای این که بتوانند احساسات و عواطف، سرعت و ریتم گفتار، نام بردن درست اشیاء و افراد را بهبود بخشند نیاز به گفتاردرمانی تخصصی دارند. جهت مشاوره، رزرو نوبت، ویزیت در منزل و خدمات آنلاین در غرب تهران با مرکز طراوت (تهرانسر) تماس بگیرید. بهترین مشاوران گفتاردرمانی همراه شما خواهند بود.