گفتاردرمانی کودک ۲ ساله یکی از چالش های بزرگ برای آسیب شناسان گفتار و زبان است. یکی از عمده ترین چالش هایی که درمانگران برای این دسته از مراجعان با آن مواجه اند، برقراری ارتباط است. این دسته از کودکان عموماً به صورت انتخابی با افراد ارتباط برقرار می کنند. همچنین این احتمال وجود دارد که کودک بدون هیچ دلیل خاصی با درمانگر خود ارتباط برقرار نکند. از طرفی عدم قابلیت درک شرایط و آگاهی به مشکل خودش یکی از موانع و چالش های کودک است.
در این دسته از بیماران انجام تمرین ها و تسک های مربوطه به صورت مرسوم ممکن نیست و درمانگر باید از روش های خلاقانه برای انجام تمرین ها استفاده کند. گفتار درمانی می تواند بسیار کمک کننده باشد. در این مطلبی که با هم مطالعه می کنیم به علائم تاخیر گفتار، ضرورت گفتار رمانی و تکنیک های آن پرداخته شده است. اگر از خود سوال می کنید که آیا کودک دو ساله من به گفتار درمانی نیاز دارد یا خیر، لطفاً تا پایان همراه ما بمانید.
گفتاردرمانی کودک ۲ ساله چیست و چه کمکی میکند؟
گفتار درمانی، یکی از رشته های علوم پزشکی است که توسط گفتاردرمانگر (آسیب شناس گفتار و زبان) انجام می شود. گفتاردرمانگر بر اساس وضعیت کودک دو ساله شما، تمرینات سفارشی را طراحی و به بهترین شکل ممکن اجرایی می کند. نتیجه این جلسات، پیشرفت فرزند شما در درک و بیان گفتار است.
لازم است یادآوری کنیم که کودک در ۱۸ ماهگی باید توانایی بیان ۵۰ کلمه را داشته باشد. یعنی تا سن دو سالگی، بیشتر کودکان نوپا مهارت های زبانی و گفتاری مختلفی را یاد گرفته اند. معمولا ًآن ها می توانند در این سن، جملات دو کلمه ای ساده را بیان کنند و همچنین دستورالعمل های ساده را هم قادر به دنبال کردن هستند.
به این ترتیب، این کودکان شروع به استفاده از کلمات بیشتری می کنند، بیشتر درک می کنند و قادر هستند در فعالیت های مختلف شرکت کنند. این کودکان در این سن با همسالان خود تعامل بیشتری هم دارند. پس اگر کودکی به نقاط عطف رشد خود نرسیده باشد، با تمرینات گفتار درمانی کودک قادر خواهد بود با دنیای اطراف خود ارتباط بهتر و موثرتی برقرار کند.
چرا گفتاردرمانی در کودکان ۲ ساله ضروری است؟
برای تشخیص این که آیا باید برای گفتاردرمانی کودک ۲ ساله به درمانگر مراجعه کنید یا نه ابتدا باید سطح رشد طبیعی را مورد بررسی قرار داد. وقتی که سطح رشد طبیعی با وضعیت کودک مقایسه شد؛ در صورت مشاهده تاخیر و یا جا افتادن مرحله ای از رشد نیاز به گفتار درمانی دیده می شود. در صورتی که کودک شما بیست و چهار ماه دارد باید سطح گفتار و زبان کودک شما مطابق موارد زیر باشد:
- حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ کلمه را درک کند. به این منظور که بتواند ان را از بین موارد دیگر تمایز دهد.
- از عبارات دو کلمه ای ساده مانند «شیر بده» استفاده می کند.
- عبارات ساده و دو کلمه ای را درک میکند.
- دستورهای ساده مانند «سیب بده» را اجرا می کند.
- حداقل ۵۰ درصد گفته های کودک قابل درک هستند.
- حدود ۵۰ کلمه را درک می کند
- جملات کودک همچنان کامل نیستند.
- اعضای بدنش را نشان می دهد.
- بعضی از کلمات پرسشی کودکانه مانند «کو» را استفاده می کند.
- درصد زیادی از صدا های گفتاری را به درستی تولید میکند.
گفتار درمانی تاخیر زبانی کودک دو ساله به علت مداخلات زود هنگام میتواند تاثیر زیادی بر سرعت و روند درمان داشته باشد. به طور کلی می توان گفت در صورتی که موارد فوق برای کودک شما صدق نمی کند نیاز به بررسی و ارزیابی توسط گفتار درمانگر وجود دارد. هر چه قدر که درمان زودتر آغاز شود، به جلسات درمانی کمتری نیاز است. همچنین کودک عوارض کمتری از اختلالات گفتار و زبان را تجربه می کند.
نشانه‌های تأخیر در گفتار کودکان ۲ ساله که نیاز به درمان دارند
موارد متفاوتی می تواند باعث ایجاد نیاز برای گفتار درمانی کودک دو ساله بشود. در صورتی که شما هم نوعی از اختلالات مربوطه را در کودک خود مشاهده کردید؛ یا به وجود آن اختلال مشکوک شدید بهتر است که هر چه سریع تر برای ارزیابی و بررسی کامل به گفتاردرمانی مراجعه کنید. به طور کلی موارد زیر می تواند نشان دهنده نیاز کودک شما به گفتار درمانی باشد:
- تاخیر در صحبت کردن: در صورتی که کودک شما کمتر از سی کلمه را بیان میکند، یا به طور کامل صحبت نمی کند حتماً باید به آسیب شناس گفتار و زبان مراجعه کنید.
- وضوح گفتار پایین: گفتاردرمانی کودک ۲ ساله در صورتی نیاز است؛ که کمتر از ۵۰ درصد از گفته های کودک واضح باشد؛ باید این مسئله را مورد بررسی قرار دهید. امکان دارد این وضوح پایین به علت ناهنجاری های فیزیکی به وجود آمده باشد.
- عدم برقراری ارتباط: عدم تمایل کودک به برقراری ارتباط با کودکان دیگر یک نشانه برای اختلالات مربوط به گفتار و زبان است.
- شکاف کام و لب: این دسته از کودکان عموماً با اختلالات مربوط با تشدید مواجه هستند. مراجعه زودهنگام در این کودکان از اهمیت بالایی برخوردار است.
- عدم روان بودن گفتار: ناروانی های گفتار عموماً به صورت لکنت مشاهده می شود. در اکثر مواقع لکنت در این سن طبیعی است؛ اما بهتر است برای جلوگیری از تبدیل ناروانی طبیعی به اختلال برای گفتار درمانی کودک دو ساله مراجعه شود.
- آسیب شنوایی: در صورتی که کودک شما با آسیب های شنوایی مواجه هست، باید حتماً تحت درمان های گفتار درمانی قرار بگیرد. این دسته از کودکان می تواننند تا سطوح بالای زبانی را کسب کنند.
- اختلال بلع: در صورتی که کودک شما بد غذا است، در فرآیند بلع دچار مشکل است و یا نمی تواند دسته ای از غذا ها را بخورد؛ باید تحت مداخلات درمانی قرار بگیرد.
- اختلال صوت: در مواردی کودکان به دلایل متفاوت کیفیت صدای پایینی دارند؛ که می تواند نشانه خطر باشد. درمان اختلالات صوت هر چه زودتر آغاز شود بهتر است.
- ابتلا به فلج مغزی: در صورتی که کودک شما تشخیص فلج مغزی گرفته است گفتاردرمانی کودک ۲ ساله باید انجام شود.
- ابتلا به اوتیسم
موارد فوق دسته ای از دلایل مورد نیاز برای مراجعه به گفتاردرمانی است. بنابرین در صورتی که در رابطه با اختلالات گفتار و زبان به کودک خود مشکوک هستید؛ بهتر است در اولین فرصت ممکن به گفتار درمانی مراجعه کنید.
علائم تأخیر در گفتار کودکان ۲ ساله: چه زمانی باید نگران باشیم؟
اگر تاخیر در گفتار به صورت زودهنگام تشخیص داده شود، تفاوت های قابل توجهی در مهارت های کودک ایجاد می کند. در اینجا به برخی از علائم رایچ که نشان می دهند کودک ۲ ساله شما نیاز به گفتاردرمانی دارد را ذکر کرده ایم:
- پیروی نکردن از دستورالعمل های ساده
- نا امیدی در هنگام تلاش برای برقراری ارتباط
- تلفظ ضعیف یا گفتار نامفهوم
- دامنه واژگان محدود برای سن کودک
- مشکلاتی در ساخت عبارات دو کلمه ای
امکان دارد که کودکتان برخی از کلمات را نتواند به صورت کامل بیان کند و صدای آخر را رها می کند. این اشتباهات کاملاً طبیعی بوده و تا سن سه سالگی باید برطرف شوند. پس اگر با نزدیک شدن به سن سه سالگی، بهبود و پیشرفتی در حل این مشکلات مشاهده نکردید، وقت آن رسیده است که با گفتاردرمانگر مشورت کنید.
علائم رایج مشکلات گفتاری در کودکان ۲ ساله
در کودکان دو ساله ممکن است مشکلات گفتاری به شکل تاخیر یا اختلال در مهارت های ارتباطی بروز کند. اگر بخواهیم به علائم رایج اشاره کنیم، ناتوانی در بیان کلمات ساده ای که همسالان کودک به راحتی بیان می کنند. یعنی همانطور که اشاره کردیم، کودک ممکن است کمتر از ۵۰ کلمه در دایره واژگان خود داشته باشد یا حتی از جملات دو کلمه ای هم نتواند استفاده کند. کودک با مشکلات گفتاری ممکن است از کلمه یا صدا به جای واژگان متنوع برای بیان نیازهایش استفاده کند.
از دیگر علامت های رایج در کودکانی که مشکلات گفتاری دارند این که معمولاً به سختی می توانند دستورات ساده را متوجه شوند و به نام خود هم به آرامی پاسخ می دهند. آنها در تقلید صداها مشکل دارند و به جای کلمات در بیشتر موارد از اشاره برای برقراری ارتباط استفاده می کنند. ممکن است این کودکان تمایلی به برقراری ارتباط چشمی نداشته باشند و به بازی های کلامی و تعاملی هم واکنش نشان نمی دهند.
مهم است که اگر هر یک از این علائم را در کودک دو ساله خود مشاهده کردید به یک متخصص گفتاردرمانی کودک ۲ ساله مراجعه کنید. او ارزیابی های دقیق تری انجام می دهد و اگر نیاز باشد، برنامه درمانی مناسب را آغاز می کند. می دانید که تشخیص و مداخله به موقع، مهارت های گفتاری و ارتباطی کودک را تقویت می کند.
چگونه تأخیر گفتاری بر رشد زبانی کودک تأثیر می‌گذارد؟
البته که تاخیر گفتاری بر رشد زبانی کودک تاثیر بسیار قابل توجهی دارد. همچنین می تواند بر مهارت های اجتماعی و ارتباطی کودک تاثیر بگذارد. وقتی کودک با تاخیر گفتاری مواجه است، توانایی اش برای یادگیری و استفاده از واژگان کاهش می یابد. این مسئله می تواند بر رشد کودک در جنبه های دیگر مانند جمله سازی، استفاده از ساختارهای پیچیده تر و حتی درک کلامی تاثیرات منفی به جای بگذارد.
لازم به یادآوری است، این محدودیت در درک بیان و زبان موجب می شود کودک نتواند نیازها، احساسات یا حتی ایده های خود را به خوبی بیان کند و این امر موجب سرخوردگی و اضطراب می شود. همچنین تاخیر در گفتار می تواند بر تعاملات کودک هم تاثیر بگذارد. یعنی وقتی کودکان نتوانند با همسالان خود ارتباط کافی برقرار کنند، در کسب مهارت های اجتماعی هم که نیاز به استفاده از زبان دارند، به مرور دچار مشکلاتی می شوند و اعتماد به نفسشان کاهش می یابد. این موضوع فرد را برای تطبیق با محیط های آموزشی و اجتماعی با چالش روبرو می کند.
پس با دیدن این علائم در کودک نیاز است برای رشد زبانی، هر چه زودتر درمان را آغاز کنید. گفتاردرمانی کودک ۲ ساله با تقویت زبان به کودک کمک می کند تا مهارت های زبانی اش را توسعه داده و در ارتباطات موفق تر باشد.
روش‌های گفتاردرمانی برای کودکان ۲ ساله: چگونه بهبود می‌یابد؟
بدون شک ،گفتار درمانی برای کودکان نوپا فوق العاده مفید و موثر است. در گفتاردرمانی بر روی بهبود مهارت های ارتباطی کودک کار شده و توانایی کودکان را برای بیان منظورشان افزایش می دهد. از طرفی در این روش درمانی، اعتماد به نفس کودکان هم بیشتر خواهد شد. هرچه مداخلات زود هنگام و به موقع باشد، به طور یقین کودک در آینده نتایج بهتری در محیط مدرسه و تعاملات اجتماعی کسب می کند.
در تحقیقات نشان داده شده است که آن دسته از کودکانی که در سنین پایین گفتار درمانی دریافت کرده اند، در بیشتر موارد سریع تر پیشرفت می کنند و می توانند به همسالان خود برسند. در ادامه به روش های گفتار درمانی در این کودکان اشاره می کنیم.
تکنیک‌های گفتاردرمانی برای افزایش مهارت‌های زبانی
معمولاً گفتاردرمانی کودک ۲ ساله با استفاده از روش های بازی محور و تعاملات کلامی به کودک کمک می کند تا مهارت های زبانی و گفتاری او تقویت شود. برای افزایش مهارت های زبانی از این تکنیک ها استفاده می کنند:
- مدل سازی و تکرار
در این روش، درمانگر کلمات و جملات ساده را بارها تکرار کرده و کودک را تشویق به تقلید می کند. استفاده از جملاتی کوتاه اما واضح به کودک کمک می کند تا کم کم واژگان جدیدی یاد بگیرد.
- استفاده از کتاب های مصور و تصاویر
کتاب های مصور، کودک را تشویق به بیان نام ها و توصیف تصاویر می کند. درمانگر یا والدین با اشاره به این تصاویر، کودک را تشویق می کنند که صحبت کند.
- تشویق به ارتباط غیر کلامی
اگر کودک نتواند به خوبی صحبت کند، درمانگر از حرکات دست، تماس چشمی و یا اشارات برای ارتباط استفاده می کند که تشویق به گفتار را تقویت می کند.
- تمرینات روزانه
والدین و درمانگر در فعالیت های روزمره کودک مانند غذا خوردن، حمام کردن یا بازی از تمرینات گفتاری استفاده می کنند تا کودک به صورت طبیعی با زبان درگیر شود.
- بازی با صداها
در این روش درمانگر از صداهای ساده حیوانات یا اشیاء استفاده می کند و کودک را با مهارت های شنیداری و تولید صداها تقویت می کند. همه این روش ها برای کودک محیطی شاد و لذت بخش و بازی محور را ایجاد می کند تا بتواند مهارت های زبانی و گفتاری اش را بهبود بخشد.
نقش بازی‌های آموزشی در تقویت زبان‌آموزی کودک ۲ ساله
یکی از روش هایی که در گفتاردرمانی کودک ۲ ساله از آن استفاده می شود، بازی های تعاملی است که در آن کودک به تولید صداها و کلمات تشویق می شود. این بازی های آموزشی نقش مهمی در تقویت زبان کودکان دو ساله دارند. این بازی ها علاوه بر این که آموزشی هستند، بسیار سرگرم کننده و جذاب هستند. به این ترتیب کودک در محیطی شاد و بدون فشار به یادگیری مهارت های زبانی می پردازد.
از طریق بازی کودکان می توانند کلمات جدید یاد بگیرند و آن ها را در مکالمات روزمره به کار بگیرند. همچنین این بازی ها می توانند شامل پازل ها، بازی های نام گذاری اشیاء یا عروسک های سخنگو باشند که فرصت هایی برای کودک ایجاد می کنند تا واژگان جدید را یاد بگیرند. در این بازی ها از رنگ ها و اشکال جذاب استفاده می شود که توجه کودک را جلب کرده و او را به ادامه فعالیت مشتاق تر می کند.
همچنین، بازی ها موجب تقویت مهارت های شنیداری کودک شده و او را مجبور می کند که به دستورات بازی گوش کند و آن ها را دنبال کند. به عبارت دیگر، درک زبانی و تمرکز کودک تقویت می شود. لازم است یادآوری کنیم که بازی ها، واژگان و ساختار زبانی کودک را افزایش داده و از طریق تعامل و تقلید به کودک کمک می کند تا مهارت های اجتماعی و توانایی برقراری ارتباط خود را بهبود بخشد.
چه زمانی به گفتاردرمانگر مراجعه کنیم؟ تشخیص مشکلات زبانی کودک ۲ ساله
فراموش نکنید که کودکان نوپا به صورت متفاوتی عمل می کنند و بنابراین تشخیص و تفاوت بین تاخیر و اختلال در گفتار یا زبان می تواند چالش هایی ایجاد کند. خوب است بدانید که بین ۱۰ تا ۲۰ درصد از کودکان ۲ ساله دارای تاخیر در گفتار هستند. گرچه بیشتر کودکان اختلال گفتار یا زبان ندارند و تا ۳ سالگی مشکل آن ها برطرف می شود. مردان هم سه برابر بیشتر از زنان در این گروه قرار دارند. حالا اگر هر یک از نشانه های تاخیر گفتار در کودک ۲ ساله را مشاهده کردید، بهتر است به درمانگر متخصص مراجعه کنید.
زمان مناسب برای مراجعه به گفتاردرمانگر
پس از مراجعه به پرشک متخصص، او در مورد توانایی کودک شما در گفتار و زبان و سایر نقاط عطف و البته رفتارهای کودک از شما سوالاتی خواهد پرسید. همچنین متخصص، کام و زبان کودک را هم معاینه می کند. علاوه بر آن شنوایی کودک را هم بررسی خواهد کرد. اگر کودگ شما به صدا پاسخ بدهد، متخصص ترجیح می دهد که بررسی های شنوایی را به طور دقیق انجام دهد.
پس از آن است که با توجه به یافته های اولیه، پزشک متخصص اطفال برای ارزیابی های دقیق تر، از دیگر متخصصان کمک دریافت می کند. این موارد شامل:
- ادیولوژیست
- متخصص مغز و اعصاب
- خدمات مداخلات اولیه
- آسیب شناس گفتاری می شوند.
گفتاردرمانگر با ارزیابی های جامعی که انجام می دهد می تواند مشخص کند که آیا کودک شما تاخیر در زبان دارد یا خیر. گفتاردرمانی کودک ۲ ساله در مرکز طراوت در تهرانسر، در تمام آزمون ها از مقیاس های استاندارد استفاده می کند و از تجهیزات پیشرفته و با کادری مجرب و متخصص بهره مند است.
اهمیت تشخیص زودهنگام تأخیر در گفتار کودکان
اولین قدم برای درمان کودکان ۲ ساله که تاخیر در گفتار دارند، درمان گفتار – زبان است. یعنی گفتار درمانی در مواردی که گفتار تنها به دلیل تاخیر رشد است، به عنوان تنها معالجه مورد نیاز است. فراموش نکنید این درمان چشم اندازی بسیار عالی ارائه می دهد. تشخیص و مداخله زودهنگام، به کمک والدین آمده و حتی ممکن است فرزند شما تا قبل از ورود به مدرسه گفتار عادی داشته باشد.
در صورتی که تشخیص دیگری توسط متخصص ارائه گردد مانند اوتیسم، بیش فعالی، فلج مغزی و اختلال یادگیری، گفتاردرمانی می تواند به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی کلی بسیار موثر عمل کند. متخصص گفتاردرمانی کودک ۲ ساله به طور مستقیم به فرزند شما کار می کند. او همچنین به شما هم آموزش می دهد که چگونه به کودک خود کمک کنید.
بهترین مرکز گفتاردرمانی برای کودکان ۲ ساله در غرب تهران
خوب است یادآوری کنیم که آینده کودک شما با توجه به سن و شرایط او متفاوت خواهد بود. برخی از کودکان می توانند به نقاط عطف زبانی و به همسن و سالان خود می رسند. ممکن است کودکان دیگر نیاز به تلاش بیشتری برای غلبه بر تاخیرهای زبانی داشته باشند. حتی برخی کودکان در اواخر کودکی با مشکل مواجه می شوند و بعضی دیگر هم در اثر تاخیر در رشد زبان با مشکلات خواندن یا رشد درگیر می شوند.
مهم است که با تشخیص به موقع، درمان را هرچه زودتر در یکی از مراکز معتبر گفتاردرمانی آغاز کنید. مرکز توانبخشی و گفتار درمانی طراوت (غرب تهران) همراه شما عزیزان است تا از بروز سایر مشکلات اجتماعی، عاطفی و یادگیری در فرزندانتان جلوگیری کند. برای استفاده از مشاوره های تخصصی و بهره مندی از خدمات این مجموعه لازم است از طریق شماره های تماس درج شده در وب سایت سریعاً اقدام نمایید.
سخن آخر
در این مطلب اشاره کردیم که تاخیر گفتار برای کودک دو ساله به معنای این است که به مراحل رشد گفتار در سن خود نرسیده است. برخی از این مشکلات بایستی توسط گفتاردرمانی کودک ۲ ساله پیگیری شده و هرچه سریع تر برای درمان اقدام شود. البته همیشه هم جای نگرانی نیست. اما اگر نشانه هایی از این تاخیر را در کودک خود می بینید برای رفع ابهام می توانید به متخصص اطفال مراجعه کنید که در صورت نیاز پس از ارزیابی پزشک، برای دریافت خدمات گفتار درمانی به مرکزی معتبر راهنمایی شوید. مداخله زودرس همواره تاثیرات شگرفی در پی دارد.
با سلام
دختر من ۲ سالشه و فقط کلمه میگه و هیچ جمله ای نمیگه باید بیارم گفتاردرمانی؟
سلام بله نیاز به گفتاردرمانی دارد