مهارتهای پیش زبانی و رشد زبان جزو اولین راه های ارتباطی کودکان قبل از زبان می باشد. کودکان قبل از شروع گفتن اولین کلماتشان، با استفاده از انواع ژستها، حرکات بدن و آواسازی، ارتباط برقرار می کنند. توجه به این مهارت ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
مهارتهای پیش زبانی و رشد زبان:
ارزیابی این مهارت ها امری بسیار مهم است. کودکان قبل از شروع گفتن اولین کلماتشان، با استفاده از انواع ژستها، حرکات بدن و آواسازی، ارتباط برقرار میکنند. این شکل های اولیه برقراری ارتباط را مهارت های پیش زبانی می نامند. مهارت های پیش زبانی به دوره ای از رشد ارتباطی اطلاق می شود که در آن کودک هنوز دارای سیستمی برای اکتساب زبان نیست و از شکلهای ارتباط غیر کلامی از جمله نگاه، حرکات بیانگر و صداسازی جهت برقراری دقیق رشد مهارتها و رفتارهای پیش زبانی اهمیت دارد. آگاهی و شرح سطوح رفتارهای پیش نمادین، میتواند مشخص کند که آیا کودک منطبق بر پیوستار مورد انتظار رشد پیش می رود و الگوی عملکرد به دست آمده، اختلال خاصی را نشان میدهد یا خیر؟ به عنوان مثال، کودکان نابینا – ناشنوا ممکن است علاقه یشان به اشیاء و حوادث را از طریق توجه متمرکز نشان دهند اما در نشان دادن اشتراک علایق با دیگر کودکان از طریق ابزارهای قراردادی مانند نگاه خیره چشم یا اشاره کردن، مشکل دارند.
ابزارهای پیش زبانی
- دستورزی فیزیکی: مانند لمس کردن، تلاش کردن به فعالیت واداشتن (به کار انداختن) یک اسباب بازی . . .
- دادن: دادن چیزی به شخص دیگر به هدف خاصی (مانند درخواست کمک برای به کار انداختن اسباب بازی یا برای بیان علاقه کودک به آن اسباب بازی).
- اشاره کردن: اشاره به یک آیتم به هدف خاص.
- نشان دادن: نشان دادن یک آیتم اما ندادن آن به دیگری.
- تغییر نگاه چشم: نگاه کوتاه به مسیر یک آیتم به دلیل علاقه به آن. از ابزار های مهارتهای پیش زبانی و رشد زبان
- مجاورت: نزدیکتر شدن به یک آیتم به دلیل علاقه به آن یا دور شدن از آن به نشانه اعتراض.
- نکات (حرکت) دادن سر: نشان دادن علاقه یا رد یک شیء از طریق تکان دادن سر.
- بیان چهرهای: لبخند، اخم . . .
- خودآزاری: مانند ضربه زدن، گاز گرفتن یا کوبیدن خود.
- پرخاشگری و تهاجم: زدن، گاز گرفتن، مشت زدن، لگدزدن یا خراشیدن دیگران.
- کج خلقی: مانند جیغ زدن، خود را به زمین انداختن. گریه کردن / ناله: برای نشان دادن نیاز.
- صداسازی: صداهای شبه گفتاری که کلمه نیستند. از ابزار های مهارتهای پیش زبانی و رشد زبان
- سایر: شبه کلماتی که نزدیک به کلمه هستند مانند دیبا به جاری لیوان.
تحقیقات زیادی نشان دادند که مهارت های پیش زبانی، رشد زبان را پیش بینی میکند این مهارتها توجه مشترک،ژست ها،آواسازی،بازی و درک زبان است. کودکانی که در مهارت های پیش زبانی دچار تاخیر یا انحراف هستند، بایستی توسط متخصص گفتار درمانی و کاردرمانی ارزیابی شوند و درمانشان پیگیری شود تا از مشکلات ثانویه جلوگیری شود.
مهارتهای پیش زبانی و رشد زبان ؛ علائم و نشانه های تاخیر گفتار
اگر فرزند شما تأخیر زبان داشته باشد، در سنین معمولی به نقاط عطف زبان نمی رسد. علائم خاص آن ها و نقاط عطف از دست رفته بستگی به سنشان و ماهیت تاخیر در زبان آنها دارد. طبق گفته ی متخصصان گفتاردرمانی در تاخیر زبانی علائم رایج این مشکل عبارتند از:
- در سن ۱۵ ماهگی به شکل نامفهوم و تند و بچه گانه صحبت نکردن.
- تا ۲ سالگی صحبت را شروع نکردن
- ناتوانی در صحبت کردن با جملات کوتاه در سن ۳ سالگی
- مشکل در دنبال کردن دستورالعمل ها
- تلفظ یا بیان ضعیف
- مشکل در کنار هم قرار دادن کلمات در جمله
- خارج کردن کلمات از یک جمله
مهارتهای پیش زبانی
مهارتهای پیش زبانی به مجموعهای از مهارتهایی گفته میشود که کودک در سنین پیش از ورود به مدرسه به طور طبیعی و بدون نیاز به آموزش رسمی به آنها دست پیدا میکند. این مهارتها، شامل مهارتهای زیر میشوند:
- زبان: کودکان در این سن توانایی یادگیری زبان را دارند و با استفاده از شنیدن و تکرار کلمات و جملات، زبان خود را توسعه میدهند.
- تفکر: کودکان در سنین پیش از مدرسه توانایی تفکر و حل مسئله را پیدا میکنند و با انجام بازیهای ساده، این مهارت را تقویت میکنند.
- حافظه: کودکان در این سن قابلیت حفظ و بازگردانی اطلاعات ساده را دارند و با بازیهای حافظه، این مهارت را تقویت میکنند.
- تمرکز و توجه: کودکان در این سن توانایی تمرکز و توجه به مدت کوتاهی را دارند و با انجام بازیهای سرگرمکننده، این مهارت را تقویت میکنند.
بدون دیدگاه