کاردرمانی نوزاد ، میتواند نقش مهمی در رشد نوزادان و نوزادان نارس که در معرض خطر ضعف و مشکلات رشدی هستند داشته باشد.یکی از اصلی ترین هدف های کاردرمانی نوزاد یا کار درمانی کودک ، مراقبت ویژه از مراحل رشد کودکان نارس و آموزش به والدین این دسته از کودکان است. کاردرمانگر، در این شیوه درمانی تلاش می کند تا شرایط استرس زا ناشی از عدم رشد فیزیکی قسمت های مختلف بدن نوزاد که عبارتند از سیستم عصبی را به مرور زمان کاهش دهد. از دیگر وظایف کاردرمانگران در شیوه کاردرمانی نوزاد ، میتوان به ایجاد ثبات فیزیکی، آرامش، سرزندگی و توانایی تعامل نوزاد با محیط فیزیکی و انسان های اطرافش اشاره کرد.
کاردرمانی برای نوزادان چیست؟
کاردرمانی روشی درمانی است که در حوزه توانبخشی قرار می گیرد و برای کسانی که مشکلات حرکتی، حسی، شناختی و اجتماعی دارند کاربرد دارد. نوزادانی که نارس به دنیا آمده اند و از بدو تولد دچار مشکلات مادرزادی بوده اند نیز با کاردرمانی می توانند وضعیت خود را بهبود بخشند. در کاردرمانی برای نوزادان ارزیابی دقیقی صورت می گیرد و نیازهای کودک شناسایی می شود و برنامه مناسب برای کودک طراحی و اجرا می شود. از اهداف مهم کاردرمانی نوزادان تقویت مهارت های حرکتی و حسی است که به دلیل نارس بودن یا مشکلات ژنتیکی تاخیرات حرکتی در آن ها دیده می شود. البته تمامی تمرینات متناسب با سن کودک و بازی گونه می باشد و هیچ گونه مشکلی برای نوزاد به وجود نخواهد آمد.
در کاردرمانی نوزاد نقش والدین نیز بسیار در روند درمان تاثیر گذار است و به والدین تکنیک های ساده ای آموزش داده می شود تا در منزل بتوانند به تقویت رشد کودک کمک نمایند. از جمله این تکنیک ها می توان به نحوه صحیح نگهداری، بازی هایی که مهارت های حرکتی را تقویت می کنند و فعالیتهایی که به بهبود تعامل اجتماعی و شناختی نوزاد کمک می کنند اشاره کرد. این تمرینات کاردرمانی در کنار اینکه روند درمان را تسریع می بخشد، محیطی حمایتی و امن برای رشد سالم کودک فراهم می سازد. با مراجعه به مرکز کاردرمانی طراوت می توان از مشکلات بلند مدت پیشگیری نمود و کیفیت زندگی نوزاد را بهبود بخشید.
جهت رزرو نوبت خدمات با واحد نوبت دهی ارتباط بگیرید.

چه افرادی میتوانند از کاردرمانگر کمک بگیرند؟
همانطور که گفته شد کاردرمانی یک روش درمانی است که نه تنها برای کودکان بلکه برای تمامی سنین مناسب است و به بهبود کیفیت زندگی و استقلال فرد در روتین زندگی کمک می کند. افرادی که می توانند از کاردرمانی بهره ببرند عبارتند از:
نوزادان و کودکان
کودکانی که به اختلالاتی من جمله فلج مغزی، تأخیر در رشد، اختلالات مادرزادی و … هستند در مسیر رشدی خود دچار مشکل خواهند شد و امکان بروز تاخیرهای حرکتی و مشکلات حسی، کاهش توانایی های شناختی و اجتماعی وجود دارد. کاردرمانی نوزادان با روش های تخصصی و تمرین های مناسب وضعیت کودکان را بهبود می بخشند. با این درمان ها نقاط ضعف کودک تقویت می گردد و از بروز مشکلات طولانی مدت پیشگیری می توان نمود.
برای کودکان فلج مغزی کاردرمانگران تمرینات خاص که عضلات و مفاصل کودک را تقویت می کنند انجام می دهند که شامل استفاده از توپ های بادی برای تقویت عضلات شکم و پشت، تمرینات ایستادن و راه رفتن با ابزار یا بازی هایی که بین دست و چشم هماهنگی ایجاد می کند خواهد بود.
کودکان نارس نیز در ابتدای مراحل رشدی خود توانایی کارهایی اعم از کنترل سر، غلتیدن، نشستن و ایستادن را ندارد و با چالش هایی رو به رو می شود و می توان با تمرین هایی همچون تقویت عضلات گردن و شکم مهارت های حرکتی را بهبود بخشید و همچنین با استفاده از اشیا مختلف با رنگ ها و صداها مهارت های حسی او را توسعه بخشید و در نهایت تاثیراتی بر مهارت های شناختی نیز گذاشت.
همچنین کودکان بیش فعال، اوتیسم و کودکانی که اختلالات یادگیری دارند نیز در مهارت های اجتماعی، ارتباطی یا رفتاری مشکل دارند و با بازی درمانی، تمرینات حرکتی و تقویت مهارت های ارتباطی توسط کاردرمان می توان این مشکلات را برطرف نمود و کیفیت زندگی این کودکان را بهبود بخشید.
نوجوانان و بزرگسالان
در نوجوانان و بزرگسالان نیز در اثر بیماری، آسیب دیدگی یا مشکلات روانی اختلالاتی اتفاق می افتد که با کاردرمانی میتوان مشکلات را برطرف نمود. در نوجوانان مشکلات رشدی یا رفتاری همانند بیش فعالی (ADHD)، اضطراب یا اختلالات افسردگی چالش هایی ایجاد می کند که می تواند مهارت های اجتماعی، توجه، تمرکز را تحت تاثیر قرار دهد. با کاردرمانی فرد می تواند مشکلات را مدیریت کند و استقلال داشته باشد.
جهت رزرو نوبت خدمات با واحد نوبت دهی ارتباط بگیرید.
برای بزرگسالان نیز کاردرمانی کمک می کند تا فرد بتواند به فعالیت های روزمره خود برسد و در محیط کار عملکرد بهتری داشته باشد. به طور کلی افراد بزرگسال در اثر آسیب های شغلی، جراحی یا بیماری هایی مانند ام اس یا پارکینسون در فعالیت های روتین خود مانند خوردن، پوشیدن و … مشکل خواهند داشت و می توان با کاردرمانی توانایی حرکتی و تعادلی را در فرد افزایش داد.
سالمندان
بعد از کاردرمانی نوزاد و کودکان، سالمندان نیز گروه دیگری هستند که با کاردرمانی می توان مشکلات به وجود آمده را برطرف نمود. سالمندان وقتی سن آن ها بالاتر می رود بیشتر در معرض مشکلات فیزیکی و روانی قرار می گیرند. بیماری هایی مانند آلزایمر، آرتروز، کاهش تعادل و مشکلات حرکتی مشکلاتی در فعالیت های روزمره ایجاد می کند. با کمک روش هایی چون کاردرمانی در کنار درمان های دارویی می توان استقلال سالمندان را به آنها بازگرداند و از مشکلات دیگر جلوگیری نمود.
بزرگترین مشکلی که سالمندان با آن مواجه می شوند کاهش تعادل و احتمال سقوط است که مشکلاتی نظیر شکستگی استخوان ها یا مشکلات حرکتی را در پی دارد. کاردرمانگران برای این افراد تمرینات خاصی برای تقویت عضلات پایینی بدن، بهبود تعادل و هماهنگی حرکتی طراحی می کنند.
در بیماری هایی مانند آلزایمر و دمانس نیز سالمندان مشکلاتی در حافظه، تفکر و تعاملات اجتماعی خواهند داشت که کاردرمانگر با تحریک مغز و تقویت حافظه این مشکلات را برطرف می سازد. برای سالمندان مبتلا به آرتروز که مشکلات حرکتی وجود دارد تمرینات تقویت عضلات انجام می شود.
افراد با مشکلات خاص
اختلالات حسی، مشکلات عصبی یا اختلالات روانی از مشکلات خاص هستند که بر توانایی های فرد در انجام فعالیت های روزمره تأثیر می گذارند. اختلالات حسی که شامل ناشنوایی یا نابینایی می شود در برقراری ارتباط موثر با دیگران جلوگیری می کند و با کمک درمانگر می توان با استفاده از زبان اشاره و تمرینات تقویت حس لامسه و شنوایی این مشکل را برطرف نمود. همچنین در کاردرمانی نحوه استفاده از وسایل کمک شنوایی (مانند سمعک) و خط بریل آموزش داده می شود.
مشکلات عصبی مانند سکته مغزی یا آسیب نخاعی نیز بر روی توانایی های حرکتی و جسمی اثر می گذارد. کسانی که دچار سکته مغزی شده باشند به فلج یک طرف بدن، مشکلات گفتاری و یا اختلالات تعادلی دچار می گردند و با کمک کاردرمانان می توانند حرکت خود را بهبود بخشند و با تقویت عضلات ضعیف بین عضلات هماهنگی نیز ایجاد کنند. همچنین کسانی که دچار آسیب نخاعی شده اند نیز با تمرینات مناسب می توان تحرک، تعادل و کنترل عضلات را بهبود بخشید. حتی برای افرادی که به طور کامل ناتوان شده اند کاردرمانگر استفاده از ابزارهای کمکی را پیشنهاد می دهد.
برای افرادی که اختلالات روانی مانند اضطراب یا افسردگی دارند نیز کاردرمانی روش موثری می باشد که کمک می کند تا فرد به راحتی بتواند احساسات و مهارت های اجتماعی خود را بهبود ببخشد. در کاردرمانی برای رفع این مشکلات تکنیک های آرام سازی، ذهن آگاهی، تنفس عمیق و … را آموزش می دهد.
کاردرمانی نوزاد شامل چه مواردی است؟
کاردرمانی نوزاد که برای نوزادان انجام می گیرد برای رشد طبیعی نوزاد، بهبود توانایی های حرکتی، شناختی، حسی و اجتماعی آن ها می باشد. در ادامه در مورد اینکه کاردرمانی برای نوزادان شامل چه مواردی می شود خواهیم پرداخت:
بهبود مهارت های حرکتی در با کاردرمانی نوزادان
همانطور که گفته شد برخی کودکان در ابتدای مراحل رشد قادر به کارهایی مثل کنترل سر، غلتیدن، نشستن و چهار دست و پا رفتن نیستند. کودک باید این فعالیت را برای یاد گرفتن کارهای پیچیده تر بلد باشد و در غیر این صورت نیاز به مراجعه به کاردرمانی دارد. کاردرمانگران مهارت های حرکتی کودک را با چند تمرین ساده می توانند بهبود بخشند.
کاردرمانی برای بهبود مهارت های حرکتی ظریف و درشت کاربرد دارد و مهارت های حرکتی ظریف شامل فعالیت هایی است که نیاز به استفاده از عضلات کوچک دست و انگشتان دارد. با تقویت این مهارت ها گرفتن اشیا، غذا خوردن و نوشتن آسان خواهد شد. برای این کار از اسباب بازی هایی که مناسب سن کودک هستند استفاده می شود و همچنین بازی های کودکانه که عضلات را قوی می سازند پیشنهاد می شود.
تحریک حسی در نوزادان
تحریک حسی منجر به تحریک و بهبود عملکرد سیستم عصبی و همچنین حسی در نوزاد می شود و کودکانی که دچار مشکلات مادرزادی هستند در پردازش حسی مشکل دارند. واکنش کودکان به نور، صدا، لمس و حتی حرکت ممکن است بیش از اندازه یا کم باشد که در کاردرمانی نوزاد نیاز های حسی کودک شناسایی می شود و سپس برنامه درمانی متناسبی برای کودک طراحی می گردد. استفاده از توپ های بادی کوچک، پارچه های نرم یا اسباب بازی با بافت های متفاوت حس لامسه را تقویت می کند.
برخی نوزادان نیز نمی توانند تعادل خود را حفظ کنند و در تعادل و حرکت مشکل دارند. برای این کار می توان کودک را روی توپ بادی قرار داد. همچنین قرار دادن کودک در محیط مناسب (نور و صدای کم)که از تحریکات حسی او جلوگیری نماید نیز مهم است. این تحریکات حسی به نوزاد کمک می کند تا ارتباط بهتری با محیط اطراف برقرار کند و رشد سالم تری داشته باشد.
تقویت تعامل اجتماعی و شناختی در نوزادان
نوزادان باید تعاملات اجتماعی و شناختی خود را تقویت کنند. کودکانی که مشکلات رشدی یا اختلالات عصبی دارند در برقراری ارتباط و تعامل با محیط یا حتی افراد دچار مشکل می شوند. در کاردرمانی نوزاد با استفاده از بازی ها و فعالیت هایی که مناسب سن و همچنین توانایی های نوزاد هستند می توان این مهارت ها را تقویت کرد.
برای رشد شناختی نیز باید کودک ابتدا محیط اطراف خود را بشناسد و مهارت های اولیه را یاد بگیرد. کاردرمانگران برای این کار از اسباب بازی های تعاملی و آموزشی استفاده می کنند تا نوزادان بتوانند توانایی های شناختی خود را تقویت کنند. تمرینات کاردرمانی شامل چیدن اشیاء، تشخیص رنگ ها و صداها و پاسخ دادن به محرک های محیطی است. نقش والدین در تقویت مهارت های شناختی مهم می باشد و کاردرمانگر آموزش های لازم را به والدین می دهد تا محیطی مناسب برای رشد شناختی و اجتماعی ایجاد کنند.
تقویت مهارت های تغذیه و بلع در نوزادان
برخی از نوزادان نیز به دلیل نارس بودن یا داشتن مشکلات عصبی در هنگام تغذیه و بلع با مشکل مواجه می شوند که این مشکلات شامل مکیدن ضعیف، عدم هماهنگی بین مکیدن و بلعیدن یا حساسیت بیش از حد به غذا می باشند. در جلسات کاردرمانی نوزاد الگوی تغذیه ای نوزاد بررسی می شود و با توجه به مشکل برنامه مناسبی برای نوزاد تنظیم می شود. تمرینات کاردرمانی برای رفع این مشکل شامل ماساژ اطراف دهان و فک، استفاده از شیشه شیرهای مخصوص و آموزش صحیح غذا خوردن به والدین می باشد.
همچنین تقویت عضلات دهان و زبان نیز برای بهبود مشکل بلع باید انجام گیرد. کاردرمانگر با کمک بازی درمانی عضلات دهان و زبان را تقویت می کند و نوزاد می تواند مکیدن، جویدن و بلعیدن را به مرور درست انجام دهد. نوزادانی که قادر به خوردن درست نیستند به مرور دچار سوء تغذیه می گردند و تاخیر در رشد خواهند داشت.
اصلاح و پیشگیری از اختلالات جسمی با کاردرمانی نوزادان
کاردرمانی نوزاد همچنین برای شناخت مشکلات جسمی بهترین گزینه است. نوزادان ممکن دچار مشکلاتی مثل صاف شدن پشت سر (پلاژیوسفالی) یا کجی گردن (تورتیکولی) شوند که در صورت عدم درمان منجر به بروز مشکل جدی تر خواهند شد. در کاردرمانی وضعیت جسمی نوزاد ارزیابی می گردد و سپس تمرین هایی را برای اصلاح این مشکلات توصیه می کنند. تمرینات کاردرمانی شامل قرار دادن نوزاد در وضعیت های مختلف، تحریک عضلات گردن یا استفاده از وسایل حمایتی مانند بالشت های مخصوص می باشد.
همچنین برای پیشگیری از مشکلات جسمی نیز کاردرمانی گزینه درستی می باشد که به والدین آموزش می دهد تا کودک را در چه وضعیتی بخوابانند و از بروز مشکلات جدی جلوگیری نمایند و عضلات آن ها به درستی رشد کنند.
مرکز کاردرمانی تخصصی کودکان در غرب تهران
مرکز کاردرمانی تخصصی کودکان طراوت در غرب تهران که در محدوده تهرانسر می باشد یک مرکز مجهز توانبخشی است که در آن کاردرمانی کودکان انجام می شود. در این مرکز خدمات کاردرمانی نوزاد با توجه به نیاز کودک ارائه می گردد و یکی از برترین مراکز توانبخشی برای کودکان است. این مرکز در محیطی شاد و کودکانه به بهبود مهارت های حرکتی، شناختی، حسی و اجتماعی کودکان کمک میکند.
در مرکز توانبخشی طراوت، خدمات زیادی چون کاردرمانی فلج مغزی، کاردرمانی اوتیسم، اختلالات یادگیری، تأخیر رشدی و مشکلات حسی-حرکتی ارائه می شود. در این مرکز تیم های متخصص درمانی اعم از کاردرمانگر، گفتاردرمان، فیزیوتراپ و … با بازی درمانی و روش های مهیج تلاش می کنند تا استقلال و کیفیت زندگی کودکان را ارتقاء دهند.
در این مرکز علاوه بر درمان مستقیم به والدین نیز آموزش هایی داده می شود که آن ها را در فرآیند درمان کودک دخیل می کند. این مرکز دسترسی آسانی دارد و می توان با رزرو نوبت در ساعت مقرر در مرکز توانبخشی طراوت در غرب تهران حضور یابید.