آیا کودکان اوتیسم خوب میشوند ؟ درواقع، پاسخ به این سوال به طور مطلق و قطعی “بله یا خیر” نیست. اتیسم یک اختلال طیف وسیع است و می تواند علائم و شدت آن در هر فرد متفاوت باشد. به این ترتیب درمان اوتیسم، شامل رویکردها و روش هایی است که برای بهبود توانایی های ارتباطی، اجتماعی و رفتاری کودکان مبتلا به اوتیسم به کار گرفته می شوند. هدف اصلی در کلیه این درمان ها افزایش کیفیت زندگی و آسان شدن مشارکت کودک در فعالیت های روزمره است. در این مطلب راه های درمانی و عوامل تاثیرگذار در بهبود کودکان اتیسم مانند نقش کاردرمانی و گفتار درمانی برای این کودکان را بررسی می کنیم. با ما همراه باشید.
راهی برای درمان کودکان اوتیسم وجود دارد؟
برای شناخت راه های درمان و امکان خوب شدن کودک اوتیسم، این نکته را یادآوری می کنیم که اوتیسم یک طیف است و می تواند از خفیف تا خیلی شدید پدیدار شود. اینکه آیا کودکان مبتلا به اوتیسم خوب میشوند و تا چه اندازه عملکرد بهتری خواهند داشت به این بستگی دارد که کودک در کجای این طیف قرار می گیرد. در اوتیسم شدید ممکن است کودک بسیار منزوی، بدون کلام و کم توان ذهنی باشد که در گوشه ای از اطاق فعالیتی تکراری را انجام می دهد. اما در سوی دیگر در اتیسم خفیف با یک پژوهشگر که در دانشگاه توانایی به عهده گرفتن مشاغل مشارکتی را دارد روبرو می شویم.
البته که کودکان اتیسم در برخی ویژگی ها به هم شبیه هستند اما ممکن است تفاوت های زیادی در مهارت های زبانی، اجتماعی و شناختی با یکدیگر داشته باشند. یعنی تفاوت کودک اوتیسم با کودک اوتیسم دیگر قابل مشاهده است. اما آن چه امروزه با آن مواجه هستیم ،درمان این اختلال است. تا حال حاضر هیچ درمان قطعی برای طیف اتیسم وجود ندارد. اما روش های درمانی متعدد و انواع مداخلات برای کمک به این کودکان در دسترس است که بهبود کیفیت زندگی این کودکان را در پی دارد.
گاهی داستان هایی از برخی افراد شنیده می شود که پس از تشخیص زودهنگام اوتیسم، به سادگی با بزرگ تر شدن این افراد، اتیسم کاملاً از بین رفته است و توانسته اند بر آن غلبه کنند! اما تحلیل های رفتاری، تغییر در رژیم غذایی، برخی تکنیک هایی برای بهبود علائم اوتیسم و فلور تایم فقط می توانند در کاهش شدت علائم این بیماری کمک کننده هستند. یعنی آیا کودکان اوتیسم خوب میشوند و با بزرگ تر شدن بیماری آن ها از بین می رود؟ پاسخ رسمی “خیر” است.
به عبارت دیگر راهنمای تشخیصی که در حال حاضر اختلالات روانی و رشدی را در ایالات متحده و بسیاری از کشورهای دیگر تعریف می کند یا DMS این طور بیان می کند که علائم اوتیسم در اوایل زندگی آغاز شده و در طول زندگی ادامه دارد. در این میان بزرگسالان ممکن است علائم خود را در برخی موقعیت ها مخفی کنند، اما “رها شدن از اوتیسم با بزرگ شدن” غیر ممکن است. اگر علائم فرد مبتلا به اوتیسم به طور کامل با بزرگ تر شدن از بین رفته باشد، یعنی از ابتدا تشخیص به درستی انجام نشده است!
تعریف اوتیسم و انواع آن
درخودماندگی یا اوتیسم بر اثر اختلال در روند رشد طبیعی مغز رخ می دهد. این بیماری در سنین بین ۲ تا ۳ سالگی می تواند علائم خود را بروز دهد. این بیماری موجب ناتوانی کودک در برقراری رابطه اجتماعی با سایر کودکان می شود. اختلال طیف اوتیسم (اتیسم) بر نحوه نگرش، روابط بین فردی و حتی تعاملات اجتماعی با دیگران تاثیر می گذارد. دلیل این که این بیماری با واژه طیف همراه است به جهت درجات و اشکال مختلف این بیماری در افراد است. همجنین افرادی که به این اختلال مبتلا هستند در ارتباطات کلامی و غیرکلامی، فعالیت های مربوط به بازی و حتی تعاملات اجتماعی هم مشکل دارند.
لازم است برای فهم بیشتر این که آیا کودکان اوتیسم خوب میشوند، انواع آن را معرفی و شناسایی کنیم. نوع اتیسم در دوران نوزادی و یا در همان سال اول زندگی نمایان می شود. اما ممکن است در برخی از بیماران، بروز این علائم در سن ۱۸ تا ۲۴ ماهگی شروع شود. نشانه های این بیماری که پیش از ۳ سالگی شروع می شود تا پایان عمر فرد باقی خواهد ماند. گفتنی است برخی از این نشانه ها ممکن است به مروز زمان بهبود یابند. نکته مهمی که در این جا به آن اشاره می کنیم این که هیچ یک از انواع اوتیسم در بزرگسالی رخ نمی دهد. ممکن است فردی از کودکی به این بیماری مبتلا باشد اما به دلیل عدم تشخیص صحیح، این اختلال پنهان مانده باشد.
آشنایی با انواع اوتیسم برای این که بدانید آیا کودکان اوتیسم خوب میشوند، به شما کمک می کند. تاکنون چهار اختلال با نام های اوتیسم، سندرم آسپرگر، اختلال فروپاشی کودکی و اختلال فراگیر رشد طبقه بندی نشده، با عنوان اختلال طیف اوتیسم تشخیص و طبقه بندی شده اند. اتیسم می تواند در سه سطح عملکردی خفیف، متوسط و شدید بروز کند. در ادامه به بررسی انواع اتیسم می پردازیم:
سندرم آسپرگر | آیا کودکان اوتیسم خوب میشوند
این سندرم در دسته اوتیسم ملایم قرار دارد. در این اختلال فقط بخشی از مغز رشد می کند. در این دسته، کودک ارتباط اجتماعی ضعیفی دارد و دارای وسواس های الگوهای رفتاری تکراری است. این دسته از افراد، مهارت های تکلمی خوبی دارند و می توانند امور خود را انجام دهند. اما به صورت غیر عادی به محرک های حسی پیرامون خود واکنش نشان می دهند. تاکنون دلیل بروز سندروم آسپرگر به طور کامل مشخص نشده است.
اختلال فراگیر رشد طبقه بندی نشده | آیا کودکان اوتیسم خوب میشوند
این اختلال هم یکی دیگر از انواع اوتیسم است که در دسته خفیف جای دارد. علائم این دسته از اختلالات ممکن است تا بزرگتر شدن کودک ظاهر نشود. افراد مبتلا به این اختلال، برخی نشانه های اوتیسم و سندرم آسپرگر را با هم دارند و حتی در برخی موارد این اطمینان وجود دارد که فرد به اتیسم مبتلا است. کودکانی که به اختلال فراگیر رشد طبقه بندی نشده مبتلا هستند، مهارت های اجتماعی و ارتباطی ضعیف و محدودی داشته و رفتارهای تکراری از خود نشان می دهند.
اختلال فروپاشی کودکی | آیا کودکان اوتیسم خوب میشوند
سندروم هلر یا اختلال فروپاشی کودکی از شدیدترین انواع اوتیسم است که در آن کودک تا سنین ۲ تا ۴ سالگی به صورت طبیعی رشد می کند اما پس از آن بسیاری از مهارت های ارتباطی، گفتاری، ذهنی و اجتماعی خود را از دست می دهد. این بیماران حتی ممکن است دچار تشنج شوند. لازم است یادآوری کنیم که این نوع اختلال بسیار نادر است.
عوامل تاثیرگذار بر بهبود کودکان اوتیسم
خوب است در ادامه مبحث آیا کودکان اوتیسم خوب میشوند چند نکته کلیدی در مورد بهبودی این کودکان را با هم بررسی کنیم:
- درمان زودهنگام و البته مداوم نقش بسیار کلیدی در پیشرفت این کودکان دارند. مداخلاتی مانند کاردرمانی، گفتار درمانی، رفتاردرمانی و آموزش مهارت های اجتماعی به صورت قابل توجهی در بهبود مهارت های رفتاری، اجتماعی و ارتباطی کودک می توانند کمک کنند.
- فراموش نکنید هیچ درمان قطعی برای اوتیسم وجود ندارد. اما با گذشت زمان و با دریافت مداخلات مناسب، بسیاری از این کودکان پیشرفت قابل ملاحظه ای داشته و می توانند زندگی مستقل و توام با استقلال و پربار را تجربه کنند.
- گاهی، کودکانی که علائم آن ها به حدی خفیف است که دیگر معیارهای تشخیصی اوتیسم را برآورده نمی کنند از این طیف خارج می شوند. این اتفاق در مورد کودکانی که علاوه بر اختلال خفیف از مداحلات به موقع، زودهنگام و فشرده بهره مند شده اند صدق می کند.
- کودکانی که در طیف اوتیسم هستند می توانند با دریافت حمایت های لازم در زندگی پیشرفت کرده و به موفقیت های زیادی هم دست پیدا می کنند.
رویکردهای درمانی موثر برای کودکان اوتیسم
در پاسخ به سوال آیا کودکان اوتیسم خوب میشوند باید این نکته را یادآوری کنیم که درمان اوتیسم اصولاً به عنوان یک رویکرد چندگانه و با یک تیم تخصصی انجام می شود. هدف اصلی از کلیه برنامه ها هم افزایش کیفیت زندگی فرد مبتلا است. آسان سازی درک ارتباطات او با دیگران، بهبود مهارت های اجتماعی، زبانی و تحصیلی از دیگر رویکردهای درمانی برای کودکان اتیسم شناخته می شود. در ادامه به چند روش معمول در این رویکردهای درمانی می پردازیم:
- آموزش مهارت های اجتماعی: برای ارتقای توانایی تعامل و ارتباط با دیگران
- کاردرمانی: به منظور ارتقای مهارت های حرکتی ظریف و درشت و همچنین هماهنگی و تعادل
- گفتار درمانی: برای بهبود مهارت های ازتباطی و زبانی
- رفتاردرمانی: برای آموزش رفتارهای مناسب و کاهش رفتارهای مشکل ساز
- دارو درمانی: برای کنترل علائمی از قبیل اضطراب، افسردگی، پرخاشگری و بیش فعالی
علاوه بر مواردی که در بالا ذکر کردیم، درمان های جایگزین بسیاری هم وجود دارند که ممکن است برای عده ای از این بیماران مفید باشند. مانند:
- فیزیوتراپی: گاهی کودکان اوتیسم در کنترل اعمال فیزیکی خود با مشکل مواجه هستند، فیزیوتراپی در این گونه موارد بسیار کمک کننده است. تعادل و تمرکز بر وضعیت بدن می تواند اثرات مثبت بسیاری بر زندگی کودک داشته باشد.
- حمایت خانوادگی: برای درک بهتر نیازها و چالش های فرد مبتلا به اوتیسم و مدیریت بهتر شرایط، نیاز به آموزش و حمایت خانواده ها بسیار مهم است.
- تغذیه درمانی: برخی از کودکان مبتلا به اوتیسم با مشکلات گوارشی و تغذیه مواجه هستند. بنابراین، تامین نیازهای غذایی آن ها برای رفع مشکلات پیش آمده بسیار ضروری است.
- موسیقی درمانی: برای ارتقای مهارت های ارتباطی و اجتماعی، موسیقی درمامی یک درمان تکمیلی برای اوتیسم است.
- هنر درمانی: برای بیان احساسات و ارتقای مهارت های اجتماعی بسیار مهم و تاثیرگذار است.
- ورزش درمانی: تناسب اندام و مهارت های حرکتی ورزشی در کنار فیزیوتراپی می تواند بسیار کمک کننده باشد.
همچنین یادآور می شویم که انتخاب درمان های مناسب برای هر فرد می تواند تحت تاثیر عواملی مانند سن فرد، شدت علائم، نیازهای فردی و ترجیحات خانواده قرار بگیرد. بنابراین برای انتخاب بهترین درمان به نیازهای خاص و شرایط هر فرد توجه می شود. پس ترکیبی از درمان ها توسط تیم های مختلف درمانی ازجمله روانشناسان، گفتاردرمان ها، کاردرمان ها و پزشکان با توجه به وضعیت هر فرد برنامه ریزی می شود.
آینده کودکان اوتیسم چگونه است؟
این سوال همیشه مطرح است که آینده کودک اوتیسم چگونه است؟ آیا زندگی طبیعی خواهد داشت؟ آیا کودکان اوتیسم خوب میشوند ؟ با گذشت سن این کودکان بهتر می شوند یا بدتر؟ تقریباً می توان گفت که با توجه به سطحی که کودک اوتیسم در آن قرار می گیرد، تا اندازه ای می توان آینده کودک را ترسیم کرد. مشکل اصلی کودکان اوتیسم همان گونه که قبلاً به آن اشاره کردیم، ضعف در برقراری ارتباط است. به این معنا که، ممکن است در دیگر حیطه های رشدی و ذهنی وضعیت نرمالی داشته باشد. ممکن است کودک اوتیسم در برخی موقعیت ها مانند یک فرد عادی رفتار کند و فقط در برقراری ارتباط ضعیف باشد. ضعف در برقراری ارتباط خود را به صورت های مختلفی نشان می دهد:
- ممکن است از روش های غیر عادی برای برقرای ارتباط استفاده کند.
- ممکن است شناسه ها را در جای معمول به کار نگیرد.
- ممکن است در هنگام صحبت کردن، تماس چشمی مناسبی برقرار نکند.
پس نتیجه می گیریم که برخی از کودکان می توانند با حمایت حداقلی در مشارکت های جامعه فعال باشند. اما شاید در برخی مواقع نیاز باشد که از کودک حمایت های زیادی داشته باشیم. حالا این جا دوباره این سوال پیش می آید که آیا کودکان اوتیسم خوب میشوند ؟ برای خوب شدن این کودکان و داشتن آینده ای بهتر چه باید بکنیم؟ به والدین توصیه می شود که اطلاعات خود را بالا ببرند. یعنی یکی از مهم ترین وظایف والدین کودکان اتیسم این است که هرچقدر که می توانند مطالعه کنند و با دیدن فیلم های آموزشی مناسب، فهم و ادراک خود را در خصوص اوتیسم ارتقاء دهند.
دیگر این که درمان های توانبخشی مانند کاردرمانی کودکان اوتیسم و گفتار درمانی کودکان اوتیسم را در مراکز توانبخشی معتبر مانند کلینیک طراوت تهرانسر به صورت مداوم پیگیری کنند. بهتر است توانبخشی را از درمانگر کودک یاد بگیرید و در منزل هم با فرزند خود انجام دهید. دیگر این که با کودک خود حرف بزنید و از تفاوت هایش با دیگر همسالانش بگویید. به او اجازه بدهید در فعالیت های روزانه شخصی مانند لباش پوشیدن، خرید کردن و نظافت شخصی تا جایی که می تواند مستقل عمل کند. حتماً برای آموزش های جدید از رویکردهای زنجیره سازی استفاده کنید.
نقش کاردرمانی و گفتاردرمانی در اوتیسم
والدینی که کودک مبتلا به اختلال طیف اوتیسم دارند ،همیشه نگران کارهای احمقانه تا خطرناک فرزندشان هستند. خیلی خوب است که این موضوع مهم را در نظر داشته باشید که بین درمان هایی که می توانند و باید به کودک کمک کنند و درمان هایی که می توانند به او آسیب بزنند، تفاوت قائل شوید. نقش کاردرمانی و گفتار درمانی، بازی درمانی و تحلیل رفتارهای کاربردی را جدی بگیرید. همگی این درمان ها می توانند تفاوت های مثبتی در کودک شما ایجاد کنند. البته نقش داروهای اضطراب، مدیریت تشنج و بهبود خواب را هم نباید نادیده گرفت.
یک بار دیگر یادآور می شویم که هیچ دارویی اوتیسم را درمان نمی کند و درمان های دارویی بیشتر برای مقابله با عوارض و علائم مرتبط با این اختلال تجویز می شوند. اما روش های غیرداروئی به بهبود زندگی کودکان دارای اوتیسم کمک می کند و به آن ها می آموزد تا با چالش های پیش روی خود مقابله کنند. همچنین به والدین هم یاد می دهند که چگونه فرزند خود را به بهترین شکل ساپورت کنند. یکی از قدیمی ترین این روش ها، رفتاردرمانی است که به صورت انفرادی برگزار می گردد.
گفتار درمانی هم از مرسوم ترین روش های درمانی برای این کودکان است. با این روش، این کودکان می توانند ارتباط کلامی و غیرکلامی و همینطور ارتباط اجتماعی خود را بهبود بخشند. کاردرمانی به بیمار کمک می کند مهارت های اجتماعی، حرکتی و شناختی خود را ارتقاء و بهبود بخشیده تا امکان زندگی مستقل برای وی فراهم شود. فراموش نکنید این روش های درمانی، هدفمند انتخاب می شوند و موجب رشد حسی در کودکان مبتلا به اوتیسم می شوند.
مرکز کاردرمانی و گفتاردرمانی بیماران اوتیسم در غرب تهران
برای تشخیص اوتیسم باید به کجا مراجعه کرد؟ پس از تشخیص، آیا کودکان اوتیسم خوب میشوند ؟ در پاسخ باید گفت که برای تشخیص اوتیسم لازم است به متخصصان شناخته شده اوتیسم که دوره های لازم برای تشخیص تخصصی این اختلال را دیده اند مراجعه کرد. البته روانپزشکان و متخصصین اعصاب و روان کودکان هم در امر تشخیص، مورد تایید هستند. اما بهتر است در صورت مشاهده هرگونه علامتی و ایجاد نگرانی در شما به مراکز اوتیسم مراجعه کنید.
متخصص اوتیسم و کاردرمان ها و گفتاردرمان های مراکز توانبخشی که برای کار با کودکان مبتلا به اوتیسم آموزش های تخصصی دیده اند، در مراکز توانیخشی مانند مرکز طراوت در غرب تهران با یکدیگر همکاری نزدیکی داشته و کودک را مورد ارزیابی قرار می دهند. در این مرکز بر اساس نیاز و شدت بیماری کودک، برنامه ای جامع تنظیم و تدوین می گردد. این برنامه ها با بهترین کادر درمانی و همراه با آموزش والدین و مراقبین بوده و به صورت مداوم ادامه دارد. شما بزرگواران برای اطلاع از چگونگی ارزیابی، پرسیدن سوالات خود یا اطلاع از نحوه ارائه خدمات در مناطق غرب و جنوب تهران از کارشناسان این مرکز، می توانید از طریق وب سایت یا تماس تلفنی اقدام نمایید. فراموش نکنید اتیسم امروزه بیماری نگران کننده ای نیست و اگر والدین به موقع برای درمان اقدام کنند، بهبودی و استقلال فرزندشان در دسترس خواهد بود.
سخن آخر
در این مطلب به سوال مهم اکثر والدین یعنی آیا کودکان اوتیسم خوب میشوند پاسخ داده شد. گفته شد که درمان اوتیسم وقتی بهترین نتایج را در پی دارد که با توجه به نیازهای خاص هر فرد و البته ترکیبی از روش های موثر درمانی مختلف، مانند گفتار درمانی، ABA، درمان های دارویی، کاردرمانی، برنامه های تخصصی آموزشی، حمایت خانوادگی و درمان های تکمیلی استفاده شود. هدف در این درمان ها بهبود کیفیت زندگی، مشارکت اجتماعی و سهولت در ارتقای مهارت های فرد مبتلا به اتیسم است. همه این اهداف با همکاری متخصصین و پیگیری مداوم می تواند به نتایج مثبت و موفقیت آمیزی منجر شود.
بدون دیدگاه