کاردرمانی شناختی چیست؟ اختلالات درکی شناختی در تهرانسر از حیطه های مداخلات کار درمانی می باشد. این اختلالات یکی از مشکلاتی است که ممکن است در کودکان و بزرگسالان دیده شود. کودکان دارای اوتیسم، بیش فعالی/اختلال توجه، اختلال یادگیری، اختلال پردازش حسی، نابینایی و ناشوایی ممکن است اختلال درکی شناختی داشته باشند. این کودکان در مهارت های شناختی از جمله توجه، تمرکز، حافظه، ادراک و… مشکل دارند. شروع زود هنگام مداخلات کاردرمانی در اختلال درکی شناختی بسیار مهم است.
کاردرمانی شناختی چیست؟
کاردرمانی شناختی چیست و برای چه کسانی مناسب است؟ برای کسانی که به کاهش توانایی ذهنی به دلایلی چون سکته مغزی، اختلالات روانشناختی، بیماری های عصبی دچار شده اند مناسب می باشد و با انجام این درمان می توان به تقویت حافظه، تمرکز، حل مسئله و … کمک نمود. در کاردرمانی روانشناختی از تمرینات خاص و فعالیت های هدفمند برای بهبود عملکرد شناختی استفاده می کنند.
تکنیک های کاردرمانی تهرانسر روانشناختی براساس نیاز هر فرد تعیین می شود و با ترکیب با مداخلات رفتاری فرد می تواند خود را با چالش های روزمره وفق دهد. رابطه بین بیمار و درمانگر مهم است و برای گرفتن نتیجه بهتر باید این دو با یکدیگر به تفاهم برسند و مطابق با ارزیابی های انجام شده به سمت درمان گام بردارند.
چه بیمارانی نیاز به کاردرمانی شناختی دارند؟
حال که مفهوم کاردرمانی شناختی چیست را دانستیم بهتر است ببینیم چه بیمارانی به این درمان نیاز دارند. وقتی فرد در عملکردهای شناختی خود به دلیل بیماری، آسیب و … دچار مشکل می شود احتیاج به کاردرمانی روانشناختی دارد و بیمارانی که احتیاج به این نوع درمان دارند عبارتند از:
آسیب های مغزی تروماتیک (TBI)
آسیب های مغزی تروماتیک به دلیل ضربه های شدید به سر مانند تصادف، سقوط یا ورزش های پرخطر ایجاد می شوند. این آسیب ها باعث اختلال در عملکردهای شناختی مانند حافظه، تمرکز، تصمیم گیری و مهارت های حل مسئله می شود. این افراد قادر به انجام فعالیت های روزمره خود نیستند و رتباط موثری را برقرار کنند.
همچنین در مدیریت احساسات خود دچار مشکل می شوند. با انجام کاردرمانی شناختی توانایی های از دست رفته را می توان بازگرداند و به تقویت مهارت ها پرداخت. درمانگر برای افراد دچار آسیب مغزی برنامه ای را طراحی می کند که توانایی های فرد در مدیریت اطلاعات، برنامه ریزی و تصمیم گیری بهبود یابد.
سکته مغزی
سکته مغزی وقتی رخ می دهد که جریان خون به مغز دچار مشکل شود و در نتیجه می تواند باعث آسیب به بافت مغز و از دست دادن مهارت های شناختی گردد. مشکلاتی مانند ضعف در حافظه، کاهش تمرکز، دشواری در حل مسئله و اختلالات زبانی از عوارض سکته هستند. با انجام کاردرمانی سکته مغزی می توان مهارت های شناختی را بازگرداند و تمرکز ایجاد کرد.
درمانگر در راستای مفهوم کاردرمانی شناختی چیست ، با استفاده از تمرینات ذهنی، نرم افزارهای آموزشی و فعالیت های عملی به بهبود بیمار کمک می کند و او را در رسیدن به اهداف زندگی و ایجاد فعالیت های روزانه بدون چالش و استقلال داشتن سوق می دهد.
اختلالات عصبی-شناختی (مانند آلزایمر و پارکینسون)
آلزایمر، پارکینسون و دمانس از بیماری های عصبی-شناختی هستند که به تخریب سلول های مغزی می انجامند و در نتیجه این تخریب مشکلاتی اعم از اختلال حافظه، کاهش توانایی تصمیم گیری و دشواری در مدیریت وظایف روزانه ایجاد می شود.
هدف از کاردرمانی شناختی چیست؟ هدف، کاهش سرعت پیشرفت این مشکلات و بهبود توانایی بیمار در انجام وظایف روزانه است. کاردرمانی پارکینسون شامل تمرینات ذهنی برای تقویت حافظه و تکنیک های مدیریت زمان و وظایف است. نقش خانواده در بهبود این مشکلات بسیار مهم است و بیمار باید حمایت لازم را از خانواده دریافت کند و در نتیجه پیشرفت بهتری حاصل می شود.
اختلالات یادگیری و توجه در کاردرمانی شناختی چیست؟
افراد مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) دچار عدم تمرکز هستند و همچنین قادر به سازماندهی یادگیری های خود نیستند و در نتیجه برای رفع آن احتیاج به درمان درست دارند و کاردرمانی اختلال یادگیری به این افراد کمک می کند تا مهارت های خود را بهبود بخشیده و استراتژی های جدیدی برای مقابله با مشکلات پیدا کنند.
تمریناتی برای تقویت تمرکز، حافظه کاری و توانایی مدیریت وظایف توسط کاردرمانگر انجام می گیرد و همچنین به او آموزش داده می شود تا بهتر بتواند زمان را مدیریت کند و از حواس پرتی جلوگیری شود.
بیماری های روانی (مانند افسردگی و اسکیزوفرنی)
بیماری های روانی مانند افسردگی و اسکیزوفرنی از بیماری های دیگری هستند که برای درمان به کاردرمانی احتیاج دارند. این افراد دچار اختلال در توانایی شناختی هستند و با مشکلاتی اعم از ضعف حافظه، عدم تصمیم گیری و … مواجه می شوند.
در کاردرمانی تمام سعی درمانگر این است که مهارت های شناختی بیمار را بازسازی کند و بتواند وظایف روزانه خود را به درستی مدیریت نماید. تمرینات ذهنی، استراتژی های جبرانی و حمایت روانی به بیماران کمک می کند تا به زندگی عادی بازگردند. حمایت خانواده نیز در این موضوع پر اهمیت است و کمک می کند تا فرد بهتر بتواند مشکل درک و درمان را ادامه دهد.
مولتیپل اسکلروزیس (MS)
بیماری MSکه به آن مولتیپل اسکلروزیس می گویند به دلیل آسیب به غلاف میلین اعصاب ایجاد می شود. این آسیب باعث اختلال در انتقال پیام های عصبی بین مغز و سایر قسمت های بدن می شود. از جمله مشکلاتی که این بیماری ایجاد می کند می توان به اختلالات شناختی مانند مشکلات در حافظه، تمرکز، توجه، پردازش اطلاعات و برنامه ریزی اشاره کرد.
در MS کاردرمانی شناختی چیست و چه فایده ای دارد؟ کاردرمانی بیماران ام اس MS به بهبود عملکردهای شناختی بیمار تمرکز دارد و شامل تمرینات تقویتی شناختی، استفاده از ابزارهای کمکی، تغییر محیط زندگی و … می شود. کاردرمانگران با ارزیابی دقیق مشکلات شناختی بیمار و طراحی برنامه درمانی شخصی سازی شده به بیماران MS کمک می کنند.
افت شناختی خفیف (MCI)
افت شناختی خفیف (MCI) اغلب در افراد مسن دیده می شود و به مرور منجر به بروز بیماری دمانس خواهد شد. در ابتدا مشکلات خفیفی در افراد مسن دیده می شود و مشکلاتی در حافظه و توانایی های شناختی دیده می شود. در کاردرمانی تمرکز کاردرمانگر بر تمرین های ذهنی، تکنیک های تقویت حافظه و آموزش تکنیک های مدیریتی است که به حفظ عملکرد شناختی و جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک می کند.
علائم اختلالات درکی شناختی در کاردرمانی شناختی چیست؟
هر مشکل و بیماری علائم و نشانه های خود را دارد که از آن طریق شناخته می شود. علائم اختلالات درکی شناختی بسته به نوع و شدت اختلال متفاوت می باشد، اما معمولاً شامل موارد زیر هستند:
- فراموش کردن اطلاعات جدید یا حوادث اخیر.
- عدم به خاطر سپردن نام ها، تاریخ ها یا وظایف.
- نیاز مکرر به یادآوری یا یادداشت کردن موارد ساده.
- مشکل در تمرکز بر یک وظیفه یا موضوع خاص.
- حواس پرتی زیاد با محرک های کوچک محیطی.
- عدم توجه کامل نسبت به چندین فعالیت.
- مشکل در تحلیل موقعیت ها یا انتخاب بهترین گزینه.
- احساس سردرگمی در موقعیت های پیچیده.
- ناتوانی در برنامه ریزی یا اولویت بندی وظایف.
- مشکل در درک فاصله ها، ابعاد یا جهت ها.
- مشکلاتی در تشخیص اشیاء، چهره ها یا رنگ ها.
- گم شدن در محیط های آشنا.
- طولانی شدن زمان برای درک یا پاسخ به سوال.
- نیاز به تکرار دستورالعمل ها یا توضیحات.
- مشکل در پردازش همزمان اطلاعات چندگانه.
- فراموش کردن کلمات یا استفاده از کلمات نامناسب.
- مشکل در انجام مکالمات طولانی یا پیچیده.
- ناتوانی در بیان افکار.
- تصمیم گیری های غیرمنطقی یا غیرمعمول.
- عدم ارزیابی خطر یا پیش بینی نتایج.
- تحریک پذیری، اضطراب یا افسردگی.
- کاهش علاقه به فعالیت های روزمره.
- رفتارهای تکانشی یا ناسازگار.
روند انجام کاردرمانی شناختی چیست؟
در کاردرمانی شناختی برنامه درمانی شخصی سازی شده است و در ابتدا بیمار مورد ارزیابی قرار می گیرد و در انجام ارزیابی از ابزارهای استاندارد و تست های مناسب استفاده می شود تا از توانایی های فرد همچون حافظه، توجه، زبان، حل مسئله و ادراک فضایی و میزان استقلال فرد در انجام وظایف روزمره اطمینان حاصل گردد.
با توجه به ارزیابی انجام شده در ارزیابی کاردرمانی شناختی چیست؟ برنامه درمانی مناسب طراحی و انجام می گیرد که شامل بهبود حافظه کوتاه مدت، افزایش تمرکز یا تقویت توانایی برنامه ریزی می باشد. تمرینات ذهنی، فعالیت عملی و استفاده از ابزارهای کمکی توسط درمانگر صورت می گیرد که شامل بازی های شناختی، آموزش مهارت های جدید یا استفاده از فناوری های کمک کننده مانند نرم افزارهای تخصصی می باشد.
به این موضوع توجه داشته باشید که اختلالات شناختی با درمان منظم و مداوم صورت می گیرد و باید بیمار به صورت مداوم در جلسات درمانی حضور داشته باشد و بعد از هر جلسه پیشرفت بیمار بررسی و برنامه مناسب برای او تنظیم می گردد.
برای اینکه درمان اثر بخش باشد باید اعضای خانواده نیز آموزش هایی ببینند تا بتوانند به درستی بیمار را در محیط خانه حمایت کنند.
در انتهای مقاله کاردرمانی شناختی چیست ما به شما بهترین مرکز درمانی، یعنی کلینیک طراوت را معرفی می کنیم. کلینیک توانبخشی طراوت یکی از مراکز درمانی است که در ارائه خدمات کاردرمانی شناختی در تهران جزو بهترین هاست. این کلینیک با بهره گیری از تیمی متخصص شامل کاردرمانگران و روانشناسان با تجربه، خدماتی جامع برای بیماران مبتلا به اختلالات شناختی ارائه می دهد. کلینیک طراوت در غرب تهران (محله تهرانسر) واقع شده و به دلیل دسترسی آسان و محیطی حرفه ای که دارد مورد توجه بسیاری از بیماران و خانواده ها قرار گرفته است.