آیا دیر حرف زدن کودک نشانه کم هوشی است؟

آیا دیر حرف زدن کودک نشانه کم هوشی است؟ این یکی از سوالات عمده ای است که اسیب شناسان گفتار و زبان با ان مواجه میشوند. غالب والدینی که با شکایت دیر حرف زدن کودکشان به کلینیک های گفتار درمانی مراجعه میکنند نگران سطح هوشی فرزند خود هستند.

به طور کلی میتوان گفت که رابطه بین هوش و حرف زدن یک رابطه مستقیم است. به این معنا که وقتی کودک از توانایی های زبانی بالایی برخوردار است؛ میتوانیم پیش بینی کنیم که بهره هوشی بالاتری هم دارد. اما این نکته علت این پیش بینی هم بحث پیچیدگی فراگیری زبان در کودکان است.

کودکان با هوش بالاتر عموما کنجکاو تر هستند و به همین دلیل ارتباط بیشتری با محیط و افراد بر قرار میکنند. در نهایت ان ها با دریافت محرک های بیشتر و کنکاش بیشتر نسبت به، دیگر کودکان رشد سریع تری از گفتار و زبان را نشان میدهند. اما به طور کلی فرایند یادگیری و کسب زبان به حدی پیچیده است؛ که همچنان متخصصان درمورد نحوه کسب، درک و پردازش زبان به توافق نرسیده اند و معادلات مجهول زیادی برای این مورد دارند.

با توجه به مطالب بالا متوجه شدیم که ساختار پیچیده زبان و یا رشد زبانی خوب میتواند نشان دهنده هوش بالای کودک باشد. اما آیا دیر حرف زدن کودک نشانه کم هوشی است؟  جواب ما به این سوال در بعضی از کودکان امکان دارد بله باشد به این دلیل که تاخیر کلامی ممکن است به دلیل ضریب هوشی پایین است اما در بعضی از کودکان خیر است. کودکان باهوش یا با بهره هوشی طبیعی زیادی وجود دارد که دیر تر از حد معمول شروع به صحبت کردن کرده اند.

این اتفاق میتواند به علت های گوناگونی رخ دهد. برخی اوقات عواملی وجود دارد که مستقل از عوامل مرتبط با هوش باعث تاخیر کلامی و دیر صحبت کردن در کودکان میشود. از جمله این موارد میتوان به:

میوتیسم انتخابی یا Selective mutism

سلکتیو میوتیسم یا میوتیسم انتخابی از ان دسته اختلالاتی است که باعث حرف نزدن کودک میشود. این اختلال غالبا در اثر اسیب های روحی و روانی شدید به وجود می اید. در این اختلال کودک بعد از مواجه شدن با یک اسیب بزرگ روحی و روانی، به صورت خود اگاه و یا نا خود اگاه تصمیم میگیرد که دیگر صحبت نکند. یا میتوان به بیانی دیگر گفت که کودک به نشان اعتراض دیگر صحبت نمیکند.

هر چند این نوع از اختلال روانشناسی به طور کلی نادر است. اما در سال های اخیر کودکان با میوتیسم انتخابی بیشتر مشاهده شده اند. برای درمان این کودکان ابتدا باید به گفتار درمانگر مراجعه کرد تا مطمئن شویم که کودک درگیر اسیب های دیگر نمیباشد و بعد از ان از طریق گفتار درمانگر به روانپزشک و یا روانشناس ارجاع پیدا کرد.

فقر محیطی

چامسکی که از بزرگترین نظریه پردازان حوزه زبان شناخته میشود. او بر این باور است که زبان به صورت دانه ای در مغز همه انسان ها وجود دارد. این دانه برای رشد خود نیاز به عوامل محیطی دارد. بنابرین در صورتی که کودک در معرض نور و اب که حکم محرک های محیطی را دارند قرار نگیرد؛ دچار مشکلاتی در رشد گفتار و زبان میشود.

دیر حرف زدن کودک میتواند یکی از همین نشانه های فقر محیطی باشد. در صورتی که کودک به دلایل متفاوت و متعدد در معرض محرک های زبانی قرار نگیرد. رشد گفتار و زبان میتواند با تاخیر مواجه شود. از جمله عواملی که میتواند باعث ایجاد فقر محیطی شود میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• اسیب های روحی و روانی والدین
• عدم وجود دوست هم سال
• تماشای مداوم تلویزیون
• عدم برقراری ارتباط والدین با کودک

غالبا برای کودکانی که دارای هوش طبیعی هستند؛ اما با دیر حرف زدن مواجه میشوند، با جبران این محرک ها میتوان سطح گفتار و زبان را با سرعت بیشتری به محدوده طبیعی رساند.

دیر حرف زدن ژنتیکی

یکی دیگر از عوامل دیر حرف زدن در کودکان بحث ژنتیک است. در بعضی از موارد کودک به علت مسائل ژنتیکی با دیر حرف زدن مواجه میشود. در صورتی که در خانواده پدری و یا خانواده مادری کودک سابقه دیر صحبت کردن وجود داشته است میتوان به این نکته شک کرد که کودک دارای ژن هایی برای تاخیر در صحبت کردن هست. نکته قابل توجه این است که این دسته از کودکان نیز نیاز به معاینه توسط متخصص گفتاردرمانی تاخیر زبانی دارند.

در موارد متعددی پیش امده که عوامل دیگر در کنار عوامل محیطی باعث ایجاد تاخیر های جبران ناپذیری در حرف زدن کودک شده است. همچنین امکان دارد علی رغم وجود سابقه ژنتیکی کودک به علت های دیگر درگیر تاخیر در حرف زدن شده باشد.

 سخن آخر

آیا دیر حرف زدن کودک نشانه کم هوشی است؟  با توجه به موارد ذکر شده اگر احساس کردید کودکتان دیر حرف می زند به یک متخصص گفتار درمانی مراجعه کنید تا ارزیابی های لازم در این خصوص انجام شود تا با توجه به ارزیابی های انجام شده و با همکاری متخصصان دیگر مانند کاردرمانگر و روانشناسان بتوان به طور دقیق به این سوال جواب داد.

منبع :

foundations of communication sciences & disorders Paul T.Fogle